Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Άλντους Χάξλεϋ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Άλντους Χάξλεϋ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2016

Διαβάζοντας το βιβλίο: "Θαυμαστός Καινούριος Κόσμος" του Αλντους Χαξλεϋ ( 2 )

18 Φεβ 2016

Ο Χάξλευ επανήλθε στο βιβλίο του αυτό, μετά από 30 χρόνια περίπου, γράφοντας την: "Επιστροφή στον Θαυμαστό Καινούργιο Κόσμο", τον πρόλογο της έκδοσης, που εμείς διαβάζουμε σήμερα. 

Διαπιστώνει ότι οι τεχνολογικές αλλαγές είναι πολύ πιο γρήγορες, απ΄ ότι είχε φανταστεί, και κατηγορεί τον εαυτό του, ότι ενώ γνώριζε για την πυρηνική ενέργεια, δεν την ανάφερε στο βιβλίο του. Με λίγα λόγια, θέτει τα όρια της ανθρώπινης φαντασίας. Πολλοί οραματίστηκαν το μέλλον, πολλοί έγραψαν βιβλία επιστημονικής φαντασίας μα η πραγματικότητα ξεπερνά και τα πιο "τρελές" μελλοντικές προβλέψεις. 
Διαβάζοντας στη συνέχεια την περιγραφή του καινούριου κόσμου, δεν μπόρεσα να αποφύγω ένα μειδίαμα, το οποίο πολλές φορές σχηματίστηκε στο πρόσωπο μου, εξαιτίας των αφελών προβλέψεων του. Όχι ότι στην εποχή που γράφτηκαν δεν ήταν πολύ προχωρημένες αλλά στα δικά μας μάτια σήμερα φαντάζουν σαν μικρά, ωραία παραμύθια. Η τεχνολογική αλλά και η κοινωνική πρόοδος, έχει ξεπεράσει κάθε πρόβλεψη. 

Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει τόσο γοητευτικά τα βιβλία επιστημονικής φαντασίας, με τόσους φανατικούς αναγνώστες, όταν ξέρουμε ότι πολλά από αυτά που γράφονται σε λίγο καιρό θα είναι ξεπερασμένα;

  Ίσως ο άνθρωπος, αυτός ο δυνατός, ο κυρίαρχος του κόσμου στην πραγματικότητα φοβάται! Φοβάται το μέλλον το οποίο είναι αβέβαιο και απρόβλεπτο! Από την αρχαιότητα, αρεσκόταν σε προβλέψεις, προφητείες. Οι κάθε λογής μάντεις, είχαν σημαντική θέση στη ζωή των ανθρώπων. Μα και στη σημερινή εποχή, την εποχή της γνώσης(!), οι διάφοροι τσαρλατάνοι ευημερούν. Χαρτορίχτρες, καφετζούδες και πρόσφατα, ακόμα και τηλεοπτικώς ..... Ειδικά στην πατρίδα μου, οι τάχατες προφητείες του Παϊσιου ή άλλων αγιορειτών κάνουν θραύση, από τους επιτήδειους μιντιακούς εμπόρους. ( Δεν ξέρω πως θα αντιδρούσε ο Παΐσιος αν ζούσε σήμερα και έβλεπε πως κάποιοι εκμεταλλεύονται το όνομα του ). Αλλά ακόμα και ο Χριστιανισμός, ο οποίος αποκήρυξε τους προφήτες ( "ουδείς προφήτης μετά Χριστόν" ), ενέταξε στα ιερά βιβλία την Αποκάλυψη του Ιωάννη, το μόνο προφητικό βιβλίο, από τα ιερά βιβλία.   



Ο Χαξλεϋ μιλούσε για την τρίτη βιομηχανική επανάσταση, όταν σήμερα ήδη βρισκόμαστε στην αρχή της πέμπτης. Οι εξελίξεις στην πληροφορική, στη βιοτεχνολογία, στη νανοτεχνολογία, στις τεχνολογίες πολέμου, είναι ασύλληπτες. Στον οικονομικό χώρο, μιλάμε για την παγκοσμιοποίηση, για την ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων και χρημάτων.  Αλλά και στις κοινωνικές εξελίξεις, όσο κι αν βρίσκουμε κάποιες ομοιότητες, με καταστάσεις που τείνουν να διαμορφωθούν σήμερα, άλλο τόσο καταλαβαίνουμε ότι κάποιες εξελίξεις, όπως για παράδειγμα η κοινωνική δικτύωση, ούτε καν του πέρασε από το μυαλό. Ο Χαξλεϋ φαντάστηκε έναν κόσμο, όπου τα παιδιά μεγαλώνουν σε ιδρύματα, χωρίς γονείς, σε έναν κόσμο όπου και μόνο η λέξη "μάνα" ή "πατέρας" σοκάρει, ( μόνο οι άγριοι διατηρούν την μητρότητα και την πατρότητα ). Εγώ πάλι δεν μπορώ να φανταστώ ότι ο άνθρωπος θα απαρνηθεί τη χαρά, να μεγαλώνει ο ίδιος τα παιδιά του ή ότι τα παιδιά θα μεγαλώνουν κατά κανόνα σε ιδρύματα, δίχως τη γονεϊκή σχέση. Επίσης, κατά τον Χάξλεϋ, η λέξη "Θεός" έχει αντικατασταθεί με τη λέξη Φορντ... αλλά η έννοια του Θεού ως κάποια, ανώτερη μυστηριακή δύναμη, δεν έχει χαθεί.
Τέλος, οι "νέοι" άνθρωποι του Θαυμαστού Καινούριου Κόσμου του Χάξλεϋ, για να βιώνουν μια ευτυχισμένη ζωή, είναι αναγκασμένοι καθημερινά, να τροφοδοτούνται με ψυχοτρόπα χαπάκια. Είναι αλήθεια ότι μεγάλη μερίδα των σημερινών ανθρώπων καταφεύγουν σε ψυχοτρόπες ουσίες ( και όχι μόνο ) αλλά και πάλι υπάρχει και μια άλλη μεγάλη μερίδα ανθρώπων που επιμένει να αναζητά την ευτυχία, στα απλά, μικρά και καθημερινά γεγονότα της ζωής
Κάποτε, στη δεκαετία του 70, πολλοί της ηλικίας μου, ήμαστε φανατικοί με τον Ιούλιο Βερν. Ακόμα τότε, οι τεχνολογικές προβλέψεις που είχε κάνει, μας συγκινούσαν αν και είχαν ξεπεραστεί. Ο πόλεμος των Άστρων, η πρώτη ταινία, εμπνευσμένη, από τα γραπτά του σπουδαίου συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Άρθουρ Κλαρκ, μας συγκίνησε αφάνταστα. Άλλοι συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας, όπως ο Ασίμωφ ή ο Όργουελ διαβάστηκαν φανατικά από τους λάτρεις του είδους. Ο Χάξλεϋ και ο Μπράνμπερι, έθεσαν ερωτήματα για το μέλλον, ειδικότερα για την άποψη ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις μπορούν να υποδουλώσουν τον άνθρωπο στο όνομα της ευτυχίας.
 Στη σημερινή εποχή, τα βιβλία ή οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας, οραματίζονται έναν κόσμο, όπου η τεχνολογία των υπολογιστών έχει το πάνω χέρι, όπου ο άνθρωπος υποδουλώνεται σε αόρατους, τεχνολογικούς ιστούς, ζει σε φανταστικούς, παράλληλους κόσμους. Δες Μάτριξ!
Ναι! Όλα αυτά μπορούν να συμβούν! Είμαι όμως αισιόδοξος για δύο λόγους. Από τη μια η εξέλιξη πάντα θα ξεπερνά και την πιο τρελή πρόβλεψη του ανθρώπου... και από την άλλη, ο άνθρωπος, αυτός ο πολυμήχανος κατά τον Σοφοκλή, πάντα θα βρίσκει τον τρόπο, να προχωρά... χωρίς να χάσει την ανθρώπινη υπόσταση του.

Κλείνω την εγγραφή μου αισιόδοξα, με ένα απόσπασμα από την Αντιγόνη του Σοφοκλή, για τον "Θαυμαστό άνθρωπο". Τελικά όλα θα τα "τιθασεύσει"!!!

Πολλά είναι τα θαυμαστά, 
μα τίποτα πιο θαυμαστό από τον άνθρωπο. 
Αυτός περνά και πέρα από τον τρικυμισμένο άσπρο πόντο  
με τις φουρτούνες του νοτιά, 
διασχίζοντας τα κύματα που σηκώνονται ψηλά 
κι από παντού τον δέρνουν.  
Και την υπέρτατη θεά, τη Γη,  
την άφθαρτη κι ακούραστη αυτός καταπονεί  
οργώνοντας χρόνο το χρόνο με αλέτρια  
πάνω κάτω που τα σέρνουν τ' άλογά του.
Και των ελαφρόμυαλων πουλιών τη γενιά  
με βρόχια παγιδεύει και κοπάδια αγριμιών,  
και τα θαλάσσια θρέμματα στο πέλαγος,  
όλα ο πολυμήχανος ο άνθρωπος 
τα πιάνει με δίχτυα από πλεχτά σχοινιά. 
Και τ' άγρια θηρία που τριγυρίζουν στα βουνά  
με παγίδες τα δαμάζει,  
και τ' άλογο με την πυκνή τη χαίτη τιθασεύει  
στον τράχηλο περνώντας του ζυγό, 
καθώς και το βουνίσιο ταύρο τον αδάμαστο.  
Βρήκε ακόμα και τη γλώσσα να μιλεί  
και ιδέες υψηλές και νόμους 
για την καλή διακυβέρνηση των πόλεων,  
και πώς να φυλάγεται τη νύχτα στο ύπαιθρο  
από της παγωνιάς τις προσβολές
και της φοβερής νεροσυρμής, ο τετραπέρατος. 
Απροετοίμαστος σε τίποτε δεν έρχεται που μέλλει να συμβεί.  
Τον Άδη μόνο δεν θα μπορέσει να ξεφύγει  
φάρμακα όμως έχει επινοήσει,  
για να γλιτώνει από τις αγιάτρευτες αρρώστιες.

Σάββατο 6 Φεβρουαρίου 2016

Διαβάζοντας το βιβλίο: "Θαυμαστός Καινούριος Κόσμος" του Αλντους Χαξλεϋ. ( 1 )

06 Φεβ 2016

  Ο Θαυμαστός Καινούριος Κόσμος, του Χάξλεϋ (1932),  μαζί με το Φαρενάιτ 451του   Μπράντμπερι Ρέι (1953), ανήκουν στα βιβλία εκείνα, που οι συγγραφείς τους προσπαθούν να προβλέψουν το μέλλον των ανθρώπων σε σχέση με την πρόοδο των επιστημών και των τεχνολογικών επιτευγμάτων τους.

 Ζητούμενο είναι η ευτυχία του ανθρώπου! Επιφανειακά τουλάχιστον, διότι αυτή ( η ανθρώπινη ευτυχία ) χρησιμοποιείται από τις μελλοντικές, παγκόσμιες κυβερνήσεις, απλά και μόνο ως πρόσχημα, για να ελέγχουν την κοινωνία. 

Μπορεί να "φτιαχτεί" ο ευτυχισμένος άνθρωπος; 
  Σύμφωνα με τον Χάξλεϋ ναι, με εργαστηριακό και βιομηχανικό τρόπο, από τον έλεγχο του τρόπου γέννησης του, τον έλεγχο της σκέψης και την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Σύμφωνα με τον Μπράντμπερι, και πάλι ναι, με την απαγόρευση της ανάγνωσης των βιβλίων, με τον εξοβελισμό της παγκόσμιας συλλογικής μνήμης. 
  Μα κι αν δούμε διάφορους ορισμούς περί της ευτυχίας, ναι υπάρχει πεδίο γόνιμο για να γίνουν τέτοιες σκέψεις, δηλαδή να " διαμορφώσουμε " τη σκέψη του ανθρώπου με τέτοιον τρόπο, ώστε να αισθάνεται ευτυχής.   
  Ο Πλάτωνας, στην φιλοσοφία του αναφέρει πως η ευτυχία έχει να κάνει με το μυαλό και τη σκέψη και όχι με την ψευδαίσθηση που μας παρέχουν οι αισθήσεις.  
Ο  Χόρχε Μπουκάι γράφει ότι η ευτυχία είναι η αίσθηση του ότι δεν είσαι χαμένος στον κόσμο. Η ευτυχία είναι η εσωτερική ηρεμία που έχει κάποιος όταν γνωρίσει ότι βρίσκεται στο σωστό δρόμο. 
Και οι δύο υποστηρίζουν, ότι η ευτυχία είναι μια εσωτερική υπόθεση του ανθρώπου... φτάνει δηλαδή να ελέγξεις το μυαλό σου, τις σκέψεις σου, τα θέλω σου ....
Ο Καζαντζάκης, στην Ασκητική του λέει: "Τι θα πει ευτυχία; Να ζεις όλες τις δυστυχίες"
Ο ΔΑΛΑΪ ΛΑΜΑ υποστηρίζει ότι η ευτυχία είναι μια τέχνη που περιλαμβάνει την αποδοχή της δυστυχίας ως κάτι φυσικό.
Εδώ πάμε ένα βήμα ακόμα πιο πέρα, ότι για να είσαι ευτυχισμένος θα πρέπει να βιώσεις τις όποιες δυστυχίες και να τις αποδεχθείς, πάλι εσύ ο ίδιος, από μόνος σου.

  Στο βιβλίο του Χαξλεϋ, ο Θαυμαστός Καινούριος  Κόσμος έχει επιτευχθεί το 600 περίπου μ. Φ. ( μετά Φορντ, το 0 είναι η χρονιά που φτιάχνεται το πρώτο Ford T, σε γραμμή παραγωγής ). Ένας κόσμος, όπου μεταξύ των άλλων, υπάρχει μια νέα μέθοδος αναπαραγωγής του ανθρώπου, σε βιομηχανικού τύπου εργαστήρια, με απόλυτο έλεγχο των ανθρώπων που χρειάζεται η κοινωνία και όπου όλοι αισθάνονται ευτυχείς!!!!
Σήμερα που βρισκόμαστε, μόλις ...., 100 χρόνια μ.Φ. 

  Στον σημερινό κόσμο, ιδιαίτερα σε αυτόν που κυριαρχεί το πρότυπο του δυτικής ευζωίας, του καταναλωτισμού, των πολλών και συνεχόμενων εικόνων ή πληροφοριών η ευτυχία δεν είναι εύκολα ορατή. Πολλές φορές μάλιστα, παύει και να αποτελεί ζητούμενο από τον άνθρωπο, στο κυνήγι της ένταξης του μέσα στο κοινωνικό είναι της εποχής. 
  Η εποχή μας, έχει κατορθώσει να ελέγξει τον άνθρωπο με το να μην του δίνει χρόνο, για τον εσωτερικό του κόσμο! Η εποχή μας, απαιτεί να είμαστε καλοί και σταθεροί καταναλωτές, να "τρέχουμε" καθημερινά για να διεκπεραιώσουμε κάθε λογής υποχρεώσεις, να θεωρούμε ότι όλα είναι δεδομένα. 
Η εποχή μας, μην μπορώντας, ίσως... να επιβάλλει τον ευτυχισμένο άνθρωπο... κάνει ότι μπορεί, για να αρνηθεί στον άνθρωπο την ευτυχία! Θαρρείς ότι η μιζέρια, η δυστυχία τρέφει τη μηχανή της κίνησης αυτού του πλανήτη... 



Είναι τελικά ευτυχής ο σημερινός άνθρωπος; 


Η ευτυχία,  είναι μια αυστηρά προσωπική υπόθεση. Κάθε άτομο την οριοθετεί με τα δικά του κριτήρια. Η ευτυχία δεν έχει διάρκεια αλλά εναλλάσσεται με τη δυστυχία, το φόβο, τη χαρά, την αγωνία και όλα αυτά κάνουν  μοναδικό τον άνθρωπο. 
Δεν ξέρω αν ο σημερινός άνθρωπος είναι ευτυχής! Για να πω την αλήθεια, κομμάτι δύσκολο το βλέπω! 
Σίγουρα όμως, στη ζωή μας υπάρχουν στιγμές που αισθανόμαστε ευτυχείς, δηλαδή ικανοποιημένοι, χαρούμενοι με τον εαυτό μας. Στιγμές μόνο... τυχεροί αυτοί που βιώνουν πολλές τέτοιες στιγμές. 

Να αισιοδοξείς κάποιος τελικά;

  Πιστεύω ότι, η μεγαλύτερη ουτοπία είναι να πιστεύεις ότι μπορείς να χαλιναγωγήσεις τα αισθήματα των ανθρώπων ... ακόμα και μέσα από ένα "ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΩΑΣΕΩΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΘΟΡΙΣΜΟΥ ΕΞΗΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΩΝ" στο ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΛΟΝΔΙΝΟ, κατά τον Χάξλεϋ ( έμπνευση από τη γραμμή παραγωγής, που πρώτος εισήγαγε ο Φορντ, στην κατασκευή των αυτοκινήτων του ). 
Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, και όσο κι αν προσπαθεί ο σημερινός πολιτισμός ( ή και κάποιος μελλοντικός ), να φτιάξει στρατιές όμοιων ανθρώπων, αυτό, πιστεύω, ότι δεν θα γίνει ποτέ. Ο άνθρωπος είναι ιδιαίτερα σύνθετος, ως μηχανή ( ή ως ον, αν προτιμάτε ). Έχει βιολογικές λειτουργίες, DNA, νευρώνες, έναν εν πολλοίς ακόμα, άγνωστο εγκέφαλο, που όλα αυτά κάνουν το άνθρωπο "τέλειο", κατά τη θρησκευτικά πίστη ή κατά τον Αριστοτέλη "δημιουργικό ον" ή "ζώον πολιτικόν". Τέλος ο άνθρωπο έχει ψυχή, η οποία ακόμα και σήμερα παραμένει ένα αναπάντητο ερώτημα για όλες τις επιστήμες. ( όσο κι αν κάποιοι αρνούνται την ύπαρξη της )
Πάντα θα βρίσκονται κάποιοι, οι οποίοι θα ξεφεύγουν από τα αυστηρά πλαίσια που θα θέτουν οι κυβερνώντες. Είμαστε διαφορετικοί, μοναδικοί και στο κάτω κάτω φίλοι μας, από αυτές τις δυο ιδιότητες του ανθρώπου, πηγάζει και η δύναμη του ανθρώπινου είδους. 

Η ύπαρξη ενός, προκαθορισμένου κόσμου, με απόλυτο έλεγχο των γενεών, θα σήμαινε και το τέλος της ανθρωπότητας....

Νάρκισσος, ο μυθικός ωραιοπαθής!

    « Αυτός που ερωτεύεται τον εαυτό του δεν θα έχει αντίπαλους ».  -Βενιαμίν Φραγκλίνος Ο Νάρκισσος είναι ένας ιδιαίτερος χαρακτήρας της...