19 Ιαν 2014
Την Κωνσταντινούπολη, την επισκέφθηκα πριν από λίγα χρόνια,
προ κρίσης... σε μια από εκείνες τις ολιγοήμερες εκδρομές, που οργανώνονται με πούλμαν από τη Βόρεια Ελλάδα. Φυσικά και επισκέφθηκα όλα τα βασικά μνημεία της Πόλης, εντυπωσιακότερο όλων η Αγία Σοφία, αλλά έχω αφήσει και πολλά ακόμα, για κάποια μελλοντική μου επίσκεψη.
Είναι παράξενο, πως μια πόλη, ( η Πόλη, για μας ), η οποία κατοικείται από 20 εκατομμύρια Τούρκους περίπου και με μια χούφτα εναπομείναντες Έλληνες, μιλά με τόση δύναμη και ζωντάνια στην ψυχή μας.
Σε μια πόλη, όπου η Τουρκική σημαία, αναρτάται παντού... σε μια πόλη όπου το μέγεθος αποκτά όλο και μεγαλύτερη αξία, και τα δύο ξένα σε εμάς, μα η καρδιά μας δεν παύει να δέχεται αλλεπάλληλες δονήσεις από το παρελθόν. Η Κωνσταντινούπολη, όσο αποστασιοποιημένα και αν βλέπουμε τα πράγματα, μοιάζει με έναν βράχο πεσμένο στον κήπο μας, τον οποίο αδυνατούμε να πετάξουμε! Βράχος που δημιουργήθηκε από τη συσσώρευση πολλών και διαφορετικών υλικών, στο διάβα όλης της ζωής μας.
Από μικρός, στο νησί μου, μεγάλωσα με τη " Μαρμαροκολόνα "! Ένα από τα ωραιότερα δημιουργήματα της Παραδοσιακής μας μουσικής, που αντανακλά τη σχέση που είχαν τα νησιά μας με την Πόλη, την Βασιλεύουσα. Παρακάτω βλέπετε τους στίχους και μπορείτε να το απολαύσετε σε δύο εκτελέσεις, μια του Γιάννη Παυλίδη ( μεγάλος Καρπάθιος λυράρης και τραγουδιστής ) και μια με τον Μίλτο Πασχαλίδη. ( στο ίδιο βίντεο)
Στα μάρμαρα του Γαλατά
Φραγκοκιτρολεμονιά
Στα μάρμαρα στην Πόλη
Ετρέλλανες με κόρη
Αούρος πέτρα πελεκά
Φραγκοκιτρολεμονιά
Και πελεκά με το να
τη μαρμαροκολώνα
Κόρη ξανθή επέρασε
Και τον εχαιρέτησε
Κόρη ξανθή του λέει και
κάθεται και κλαίει
Αούρε πουν το χέρι σου
χριστέ και να μουν ταίρι σου
Και πελεκάς με το να
τη μαρμαροκολώνα
Ή τους στίχους του γνωστού νανουρίσματος, που πάντα ακουγόταν στο κοίμισμα κάποιου κοριτσιού.
Κοιμήσου αστρί, κοιµήσου αυγή, κοιµήσου νιὸ φεγγάρι,
κοιμήσου, που να σε χαρεί ο νιος που θα σε πάρει.
Κοιμήσου που παράγγειλα ’ς την Πόλη τα χρυσά σου,
’ς τη Βενετιὰ τα ρούχα σου και τα διαµαντικά σου.
Κοιμήσου που σου ράβουνε το πάπλωμα ’ς την Πόλη,
και σου το τελειώνουνε σαράντα δυο μαστόροι·
’ς τη µέση βάνουν τον αετό, ’ς την άκρη το παγόνι.
Νάνι του Ρήγα το παιδί, του βασιλιά ταγγόνι.
Κοιμήσου και παράγγειλα παπούτσια ’ς τον τσαγκάρη,
νὰ σοῦ τὰ κάνῃ κόκκινα μὲ τὸ µαργαριτάρι.
Κοιμήσου μεσ’ την κούνια σου και ’ς τα παχιὰ πανιά σου,
η Παναγιά ἡ Δέσποινα να είναι συντροφιά σου.
Βέβαια, και σε όλη τη μαθητική μας ζωή, οι δάσκαλοι πάντα μας μιλούσαν με εμφανή θαυμασμό για την Κωνσταντινούπολη, το Φανάρι και το Πατριαρχείο, για την Αυτοκρατορία, που τα πέρατα της έφταναν ως τα βάθη της Μικράς Ασίας, το Παλάτι, την θαυμαστή Αγία Σοφία και τον Ιππόδρομο, τα απόρθητα τείχη της, τις αυτοκράτειρες και τις δολοπλοκίες, τον Κεράτιο και το Σκούταρι, τις Πτώσεις της αλλά και τον πλούτο της,...
Μικροί, φροντίζαμε να μη χάνουμε επεισόδιο από τη Λωξάνδρα, την τηλεοπτική σειρά με την αγαπημένη, όσο και παράξενη πολίτικη κουζίνας της και τον αγαπητό σε εμάς Ταρνανά.
Είδα, τα τελευταία χρόνια, την ταινία Πολίτικη Κουζίνα του Τάσου Μπουλμέτη όπως χιλιάδες άλλοι Έλληνες, μα το μυαλό μου σταμάτησε στην απόφαση του παππού, που αρνήθηκε πεισματικά να εγκαταλείψει, έστω και για λίγο την Πόλη του, παρακινούμενος από ποιον φόβο άραγε;
Κάθε φορά που η τηλεόραση παρουσιάζει κάποιο ντοκιμαντέρ για την Πόλη, κολλάω στην κυριολεξία... αφήνοντας την εικόνα να με συμπαρασύρει μαζί της στα σοκάκια της Πόλης.
Άκουγα τον Αλκίνοο Ιωαννίδη να τραγουδά το Βόσπορο αλλά και τη Τουρκάλα Sezen Aksu το Instabul Instabul Olali, δύο μουσικά κομμάτια που αξίζει να ακούσουμε...μέσα τους αντανακλάται η βαθιά σχέση των δύο λαών με τη Βασιλεύουσα της ψυχής τους.
Μικροί, φροντίζαμε να μη χάνουμε επεισόδιο από τη Λωξάνδρα, την τηλεοπτική σειρά με την αγαπημένη, όσο και παράξενη πολίτικη κουζίνας της και τον αγαπητό σε εμάς Ταρνανά.
Είδα, τα τελευταία χρόνια, την ταινία Πολίτικη Κουζίνα του Τάσου Μπουλμέτη όπως χιλιάδες άλλοι Έλληνες, μα το μυαλό μου σταμάτησε στην απόφαση του παππού, που αρνήθηκε πεισματικά να εγκαταλείψει, έστω και για λίγο την Πόλη του, παρακινούμενος από ποιον φόβο άραγε;
Κάθε φορά που η τηλεόραση παρουσιάζει κάποιο ντοκιμαντέρ για την Πόλη, κολλάω στην κυριολεξία... αφήνοντας την εικόνα να με συμπαρασύρει μαζί της στα σοκάκια της Πόλης.
Άκουγα τον Αλκίνοο Ιωαννίδη να τραγουδά το Βόσπορο αλλά και τη Τουρκάλα Sezen Aksu το Instabul Instabul Olali, δύο μουσικά κομμάτια που αξίζει να ακούσουμε...μέσα τους αντανακλάται η βαθιά σχέση των δύο λαών με τη Βασιλεύουσα της ψυχής τους.
Διάβασα αρκετά, ότι έχει σχέση με την Πόλη, ταξιδιωτικές αναμνήσεις, ιστορικά μυθιστορήματα, που αναφέρονται σε κάθε εποχή. Ένα ελάχιστο δείγμα:
Κωνσταντινούπολη του Θεόφιλου Γκωτιέ, εκδόσεις Καστανιώτη
Ιστανμπούλ, του Ορχαν Παμούκ, εκδόσεις Ωκεανίδα
Κωνσταντινούπολη του Γιάννη Ξανθούλη, εκδόσεις Μεταίχμιο
και τελευταία το Άγιοι και Δαίμονες: εις την Πόλιν, του Γιάννη Καλπούζου, εκδόσεις Μεταίχμιο.
Αυτό το τελευταίο με έκανε να αναλογιστώ τους σημερινούς, τελευταίους Έλληνες της Πόλης, που επιμένουν να δηλώνουν την παρουσία του ελληνισμού εκεί, σε ένα από τα σημαντικότερα σταυροδρόμια της ιστορίας μας, κουβαλώντας στην πλάτη τους, αιώνων ευτυχισμένη ιστορία αλλά και ασύλληπτων διώξεων.
