Τετάρτη 1 Νοεμβρίου 2023

Bob Dylan, Μητέρα των Μουσών.

   

Jakob_de_Wit
Ο Δίας σαν βοσκός αποπλανά την Μνημοσύνη
Jakob de Wit (1727)

  ΜνημοσύνηΜια από τις πολλές θεότητες των Αρχαίων μας προγόνων, η οποία προσωποποιεί την μνήμη και τον Πολιτισμό. Άγνωστη στους πολλούς, δικαίως, μιας και Πάνθεον των αρχαίων είναι ατελείωτο. Κι όμως, ο σπουδαίος Αμερικανός μουσικός, στιχουργός και ποιητής, κάτοχος του Νόμπελ Λογοτεχνίας 2016, Bob Dylan, το 2020 έγραψε ένα τραγούδι για την μητέρα των Μουσών, την Μνημοσύνη.    Μητέρα των Μουσών από τον Δία, κι όπως λέει ο μύθος, αυτός κοιμήθηκε μαζί της για εννέα συνεχείς νύχτες ώστε να δημιουργηθούν οι εννέα θεές της μουσικής, του χορού και της ποίησης.

 Στους στίχους του τραγουδιού αυτού καλεί την Μνημοσύνη, να του τραγουδήσει για όλα όσα θεωρεί σπουδαία. Την αγάπη που έφυγε γρήγορα, για τους ήρωες που στάθηκαν μόνοι τους, θέλοντας να ελευθερώσουν τον κόσμο. Και στη συνέχεια της εξομολογείται την αγάπη του, για την πρωτότοκη κόρη της, την Καλλιόπη, προστάτρια της επικής ποίησης αλλά το σημαντικότερο είναι ότι φτάνοντας στο τέλος της ζωής του, αισθάνεται ότι δεν έχει "δει" όσα θα ήθελε και ζητεί τη συνδρομή της, για να το πετύχει.

  Πόσο παρόμοιο είναι με αυτό, που έκανε ο Όμηρος, όπου στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια, επικαλείται συνολικά δεκαεπτά φορές την μούσα, να τον βοηθήσει στην ιστόρηση των δύο αυτών επών. Το ίδιο κάνει και ο Ησίοδος, όπου στο ποίημα του "Έργα και Ημέραι" επικαλείται τις Μούσες για να το γράψει. Κι από εκεί και πέρα, κάθε καλλιτέχνης που σέβεται τον εαυτό του, οφείλει να βρει τη δική του Μούσα. 

 Είναι αλήθεια ότι χαίρομαι όταν ανακαλύπτω σημαντικούς, ξένους καλλιτέχνες, οι οποίοι έχουν εμπνευστεί έργα τους από την αρχαία ελληνική μυθολογία, αλλά συγχρόνως θλίβομαι, όταν γνωρίζω πόσο έχει υποβαθμιστεί το ανάλογο αντικείμενο στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση της χώρας μας. (Μακάρι να ήταν αυτό το μόνο στραβό στα εκπαιδευτικά πράγματα της πατρίδας μας.)

  Ας διαβάσουμε όμως τους στίχους του Bob Dylan:

  (Μνημοσύνη)

Μητέρα των Μουσών, τραγούδα για μένα
Τραγούδα για τα βουνά και τη βαθιά σκοτεινή θάλασσα
Τραγούδα για τις λίμνες και τις νύμφες του δάσους
Τραγούδα με όλη σας την καρδιά, όλες οι γυναίκες της χορωδίας
Τραγούδα για την τιμή και τη μοίρα και για τη δόξα
Μητέρα των Μουσών, τραγούδα για μένα

Μητέρα των Μουσών, τραγούδα για την καρδιά μου
Τραγούδα για μια αγάπη που έφυγε πολύ γρήγορα
Τραγούδα για τους ήρωες που στάθηκαν μόνοι
Τα ονόματα τους χαράχτηκαν σε πινακίδες από πέτρα
Που αγωνίστηκαν με πόνο για να ελευθερώσουν τον κόσμο
Μητέρα των Μουσών, τραγούδα για μένα

Τραγούδα για τον Σέρμαν, τον Μοντγκόμερι και τον Σκοτ
Και για τον Ζούκοφ, τον Πάτον και τις μάχες που έδωσαν
Που άνοιξαν το δρόμο για τον Πρίσλεϊ να τραγουδήσει
Που άνοιξαν τον δρόμο για τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ
Που έκαναν αυτό που έκαναν και συνέχισαν τον δρόμο τους
Φίλε, θα μπορούσα να σου διηγηθώ τις ιστορίες τους όλη μέρα

Ερωτεύομαι την Καλλιόπη
Δεν ανήκει σε κανέναν, γιατί να μην μου δοθεί;
Μιλάει σε μένα, μιλάει με τα μάτια της
Έχω κουραστεί να κυνηγάω ψέματα
Μητέρα των Μουσών, όπου κι αν βρίσκεσαι
Έχω ήδη ξεπεράσει τη ζωή μου κατά πολύ

Μητέρα των Μουσών, απελευθέρωσε την οργή σου
Πράγματα που δεν μπορώ να δω, εμποδίζουν τον δρόμο μου
Δείξε μου τη σοφία σου, πες μου τη μοίρα μου
Κάνε με να σταθώ με εντιμότητα, κάνε με να περπατήσω με ευθύτητα
Σφυρηλάτησε την ταυτότητά μου από μέσα προς τα έξω
Ξέρεις για τι μιλάω

Πάρε με στον ποταμό, απελευθέρωσε τη γοητεία σου
Άφησέ με να ξαπλώσω λίγο στην αγκαλιά σου
Ξύπνησέ με, ταρακούνησέ με, απελευθέρωσέ με από τον πειρασμό
Κάνε με αόρατο, σαν τον αέρα
Έχω μυαλό να περιπλανηθώ, έχω μυαλό να ταξιδέψω
Ταξιδεύω ανάλαφρα και δεν βιάζομαι να γυρίσω σπίτι.

  Για του λάτρεις του Dylan κλείνω με την αντίστοιχη μπαλάντα του, με τίτλο Μητέρα των Μουσών



10 σχόλια:

  1. Ωραία ανάρτηση. Και εγώ χαίρομαι να ανακαλύπτω ξένουν γενικά αλλά και καλλιτέχνες που εμπνέονται από την ελλ. μυθολογία.
    Ναι έχει υποβαθμιστεί στα σχολεία η μυθολογία, αλλά και τι να πουν σε παιδιά δημοτικού με τόσες σκανταλιές που έκανε ο Δίας;
    Καλό μήνα Βασίλη
    Πάω να ακούσω τον Dylan

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πάντα υπάρχει τρόπος να μιλήσεις στα παιδιά, για οποιοδήποτε θέμα, σεβόμενος όμως την ηλικία τους. Η μυθολογία δεν είναι απλώς ένα όμορφο παραμύθι όπως το υποβίβασαν αλλά μέρος της ταυτότητας μας. Δεκάδες καλλιτέχνες σε όλον τον κόσμο έχουν εμπνευστεί από αυτήν και την παιδιά μας σήμερα, την αγνοούν.
      Χάρηκα που σου άρεσε η εγγραφή μου, Άννα! Την Καλημέρα μου!

      Διαγραφή
  2. Βασίλη, αγαπητέ φίλε.
    Διαπιστώνω, μία ακόμα φορά, ότι έχω σοβαρό θέμα με την παρακολούθηση των αναρτήσεών σου. Κάτι συμβαίνει και ο αναγνώστης της google μένει "παγωμένος" σε μία ανάρτηση εδώ και 7 μήνες, παρακαλώ. Και, ευτυχώς με τη βοήθεια μιας αγαπημένης φίλης, κατάφερα πάλι να βρω το νήμα, όλων των χαμένων αναρτήσεών σου. Ειλικρινά λυπάμαι και νιώθω άσχημα.

    Στην ουσία τώρα, κοίτα που οι ξένοι, δίνουν μεγαλύτερο σεβασμό στην αρχαία Ελληνική λυρική ποίηση από το δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα. Τραγικό αυτό ναι;
    Χαίρομαι, που μοιραζόμαστε την ίδια αγάπη, Βασίλη μου και σε καμαρώνω για την ποιότητά σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εύχομαι να έχει λυθεί το πρόβλημα, διότι η συμμετοχή σου μου έλειψε αληθινά. Αν δεν λύθηκε, πες μου, να σε ειδοποιώ διαφορετικά.
      Η αρχαία ελληνική γραμματεία, παρά την δική μας απαξίωση, έξω σε σημαντικούς καλλιτεχνικούς κύκλους, εξακολουθεί να εμπνέει. Εμείς θαρρείς και βαλθήκαμε να ξεθεμελιώσουμε ότι μας συνδέει με το παρελθόν μας. Σε κάθε επίπεδο. Γι΄ αυτό, με τις μικρές μου δυνάμεις, προσπαθώ, να αναδείξω ότι ακόμα είναι ζωντανά, ικανά να εμπνεύσουν σημαντικά έργα.
      Χαίρομαι που είσαι εδώ! Την Καλημέρα μου, φίλε!

      Διαγραφή
    2. Ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια φίλε. Δεν θα μπορούσα να λείπω από το μπλογκ σου και τις αναρτήσεις σου.
      Έκανα και κάτι άλλο τώρα. Προσέθεσα το μπλογκ σου σε ένα πρόγραμμα, να μού στέλνει e-mail όταν ανεβάζεις ανάρτηση. Θα το κρατήσω και αυτό να το παρακολουθήσω.
      Καλό βράδυ φίλε μου και πολύ καλά κάνεις και διατηρείς ζωντανά πράγματα τέχνης σημαντικά.

      Διαγραφή
    3. Βασίλη, συγνώμη που επεμβαίνω και εγώ δεν έχω ειδοποίηση αλλά μπαίνω στο μπλογκ σου συχνά πυκνά να βλέπω τι γίνεται. Όμως θα μπορούσες να βάλεις ενα newsletter να γραφτούμε να παίρνουμε ειδοποιήσεις στα μαίιλ μας. Τι λες;

      Διαγραφή
    4. Σας έχω στείλει ένα newsletter (λίγο πρόχειρο αυτήν τη φορά) από το μέιλ και δίπλα μπορεί να κάνει κάποιος εγγραφή, να του έρχεται αυτόματα ειδοποίηση όταν υπάρχει νέα εγγραφή. Πιστεύω να λυθεί κι αυτό το θέμα.

      Διαγραφή
  3. Βασίλη, το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζω κι εγώ με την ενημέρωση των αναρτήσεών σου κι έχω χάσει πολλές όπως διαπιστώνω με λύπη μου. Διόρθωσα κάτι στις ρυθμίσεις και ελπίζω να αποκατασταθεί το πρόβλημα. Λοιπόν, δεν ήξερα ότι ο αγαπημένος μας Bob Dylan έχει γράψει αυτούς τους στίχους. Πόσα μαθαίνουμε ο ένας με τον άλλο, ε;
    Εκπληκτικοί στίχοι! Και θα συμφωνήσω μαζί σου για την υποβάθμιση έως και απαξίωση της ελληνικής μυθολογίας, αλλά και της νεώτερης ιστορίας του τόπου, στα σχολεία μας. Εύλογο να υπάρχει ημιμάθεια στην κοινωνία μας, με όλες τις συνέπειες που έχει αυτό.
    Να είσαι καλά, Βασίλη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ελπίζω να λύθηκε το πρόβλημα, Μαρία, διότι η συμμετοχή σου ήταν ορατή.
      Ναι είναι εκπληκτικοί οι στίχοι και δικαίως κατατάσσεις τον Ντύλαν στους αγαπημένους, μιας που έχει την ικανότητα να ξυπνά τις συνειδήσεις ενός κόσμου που αργοσέρνεται προς την απαξίωσή του. Όσο για τα σχολεία, βλέπω ότι η απαξίωση του, είναι είναι φανερή σε όλους, κι αυτούς που ήταν εντός και όλους τους υπόλοιπους. Λυπηρό αλλά αληθινό!
      Χάρηκα την συμμετοχή σου, Μαρία!
      Την Καλημέρα μου!

      Διαγραφή
    2. Σας έχω στείλει ένα newsletter (λίγο πρόχειρο αυτήν τη φορά) από το μέιλ και δίπλα μπορεί να κάνει κάποιος εγγραφή, να του έρχεται αυτόματα ειδοποίηση όταν υπάρχει νέα εγγραφή. Πιστεύω να λυθεί κι αυτό το θέμα.

      Διαγραφή

Όλα τα σχόλια σας με χαροποιούν και τυγχάνουν απάντησης.

Μάνος Χατζιδάκις (τρία τραγούδια)

   Ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες της πατρίδας μας ήταν ο  Μάνος Χατζιδάκις . Μαζί με τον Μίκη Θεοδωράκη αναδημιούργησαν την ελληνι...