Bob Dylan, Μητέρα των Μουσών.

   

Ο Δίας σαν βοσκός αποπλανά την Μνημοσύνη
Jakob de Wit (1727)

  Μνημοσύνη. Μια από τις πολλές θεότητες των Αρχαίων μας προγόνων, η οποία προσωποποιεί την μνήμη και τον Πολιτισμό. Άγνωστη στους πολλούς, δικαίως, μιας και Πάνθεον των αρχαίων είναι ατελείωτο. Κι όμως, ο σπουδαίος Αμερικανός μουσικός, στιχουργός και ποιητής, κάτοχος του Νόμπελ Λογοτεχνίας 2016, Bob Dylan, το 2020 έγραψε ένα τραγούδι για την μητέρα των Μουσών, την Μνημοσύνη.    Μητέρα των Μουσών από τον Δία, κι όπως λέει ο μύθος, αυτός κοιμήθηκε μαζί της για εννέα συνεχείς νύχτες ώστε να δημιουργηθούν οι εννέα θεές της μουσικής, του χορού και της ποίησης.

 Στους στίχους του τραγουδιού αυτού καλεί την Μνημοσύνη, να του τραγουδήσει για όλα όσα θεωρεί σπουδαία. Την αγάπη που έφυγε γρήγορα, για τους ήρωες που στάθηκαν μόνοι τους, θέλοντας να ελευθερώσουν τον κόσμο. Και στη συνέχεια της εξομολογείται την αγάπη του, για την πρωτότοκη κόρη της, την Καλλιόπη, προστάτρια της επικής ποίησης αλλά το σημαντικότερο είναι ότι φτάνοντας στο τέλος της ζωής του, αισθάνεται ότι δεν έχει "δει" όσα θα ήθελε και ζητεί τη συνδρομή της, για να το πετύχει.

  Πόσο παρόμοιο είναι με αυτό, που έκανε ο Όμηρος, όπου στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια, επικαλείται συνολικά δεκαεπτά φορές την μούσα, να τον βοηθήσει στην ιστόρηση των δύο αυτών επών. Το ίδιο κάνει και ο Ησίοδος, όπου στο ποίημα του "Έργα και Ημέραι" επικαλείται τις Μούσες για να το γράψει. Κι από εκεί και πέρα, κάθε καλλιτέχνης που σέβεται τον εαυτό του, οφείλει να βρει τη δική του Μούσα. 

 Είναι αλήθεια ότι χαίρομαι όταν ανακαλύπτω σημαντικούς, ξένους καλλιτέχνες, οι οποίοι έχουν εμπνευστεί έργα τους από την αρχαία ελληνική μυθολογία, αλλά συγχρόνως θλίβομαι, όταν γνωρίζω πόσο έχει υποβαθμιστεί το ανάλογο αντικείμενο στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση της χώρας μας. (Μακάρι να ήταν αυτό το μόνο στραβό στα εκπαιδευτικά πράγματα της πατρίδας μας.)

  Ας διαβάσουμε όμως τους στίχους του Bob Dylan:

  (Μνημοσύνη)

Μητέρα των Μουσών, τραγούδα για μένα

Τραγούδα για τα βουνά και τη βαθιά σκοτεινή θάλασσα

Τραγούδα για τις λίμνες και τις νύμφες του δάσους

Τραγούδα με όλη σας την καρδιά, όλες οι γυναίκες της χορωδίας

Τραγούδα για την τιμή και τη μοίρα και για τη δόξα

Μητέρα των Μουσών, τραγούδα για μένα

Μητέρα των Μουσών, τραγούδα για την καρδιά μου

Τραγούδα για μια αγάπη που έφυγε πολύ γρήγορα

Τραγούδα για τους ήρωες που στάθηκαν μόνοι

Τα ονόματα τους χαράχτηκαν σε πινακίδες από πέτρα

Που αγωνίστηκαν με πόνο για να ελευθερώσουν τον κόσμο

Μητέρα των Μουσών, τραγούδα για μένα

Τραγούδα για τον Σέρμαν, τον Μοντγκόμερι και τον Σκοτ

Και για τον Ζούκοφ, τον Πάτον και τις μάχες που έδωσαν

Που άνοιξαν το δρόμο για τον Πρίσλεϊ να τραγουδήσει

Που άνοιξαν τον δρόμο για τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ

Που έκαναν αυτό που έκαναν και συνέχισαν τον δρόμο τους

Φίλε, θα μπορούσα να σου διηγηθώ τις ιστορίες τους όλη μέρα

Ερωτεύομαι την Καλλιόπη

Δεν ανήκει σε κανέναν, γιατί να μην μου δοθεί;

Μιλάει σε μένα, μιλάει με τα μάτια της

Έχω κουραστεί να κυνηγάω ψέματα

Μητέρα των Μουσών, όπου κι αν βρίσκεσαι

Έχω ήδη ξεπεράσει τη ζωή μου κατά πολύ

Μητέρα των Μουσών, απελευθέρωσε την οργή σου

Πράγματα που δεν μπορώ να δω, εμποδίζουν τον δρόμο μου

Δείξε μου τη σοφία σου, πες μου τη μοίρα μου

Κάνε με να σταθώ με εντιμότητα, κάνε με να περπατήσω με ευθύτητα

Σφυρηλάτησε την ταυτότητά μου από μέσα προς τα έξω

Ξέρεις για τι μιλάω

Πάρε με στον ποταμό, απελευθέρωσε τη γοητεία σου

Άφησέ με να ξαπλώσω λίγο στην αγκαλιά σου

Ξύπνησέ με, ταρακούνησέ με, απελευθέρωσέ με από τον πειρασμό

Κάνε με αόρατο, σαν τον αέρα

Έχω μυαλό να περιπλανηθώ, έχω μυαλό να ταξιδέψω

Ταξιδεύω ανάλαφρα και δεν βιάζομαι να γυρίσω σπίτι.

  Για του λάτρεις του Dylan κλείνω με την αντίστοιχη μπαλάντα του, με τίτλο Μητέρα των Μουσών: