Βιβλία, δημιουργοί, γραφές, ταξίδια, θέματα πολιτισμού και εκπαίδευσης... και ότι άλλο μας κάνει ανθρώπους.
Σάββατο 19 Φεβρουαρίου 2022
Trap μουσική, πόσο αποδεκτή μπορεί να είναι;
Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου 2022
Η βία ενάντια στις γυναίκες μέσα από την Τέχνη
Ένα από τα θέματα που τελευταία ταλανίζει την κοινωνία μας είναι οι κάθε είδους βία στη οποία υπόκεινται οι γυναίκες στην πατρίδα μας. Μεγάλη αίσθηση έκαναν οι 15 αποτρόπαιες δολοφονίες γυναικών, που καταγράφηκαν μόνο μέσα στο 2021. Βέβαια οι βιασμοί και οι ξυλοδαρμοί, κυρίως από το συγγενικό ή στενό τους περιβάλλον, δεν υστερούν, και σίγουρα δεν καταγράφονται όλα τα περιστατικά. Πολλοί έχουν την αίσθηση ότι τα τελευταία χρόνια τα γεγονότα αυτά έχουν πολλαπλασιαστεί. Προσωπικά δεν ενστερνίζομαι αυτήν την άποψη, αντίθετα βλέπω ότι οι γυναίκες αντιδρούν πλέον και δεν φοβούνται να απευθυνθούν στην δικαιοσύνη, παρά την απίστευτη ταλαιπωρία, αλλά και τον συγκαλυμμένο χλευασμό, που ξέρουν ότι θα υποστούν. Δεν οικτίρουν τον εαυτό τους, ξέρουν ότι δεν ήταν αυτές το πρόβλημα, απαιτούν τον σεβασμό που τους αρμόζει στην κοινωνία. Κι από την στιγμή που γίνεται αυτό, είμαι αισιόδοξος ότι τα φαινόμενα αυτά, σε ορατό χρόνο, θα αποτελούν παρελθόν η τουλάχιστον θα αποτελούν "είδηση". Εξάλλου το μόνο αξιόπιστο καταγεγραμμένο στοιχείο, που είναι οι δολοφονίες γυναικών στην πατρίδα μας, αυτό δείχνει. Έτσι:
- Το 2015, 23 γυναίκες σκοτώθηκαν από άνδρες, οι 8 από αυτές στο ενδοοικογενειακό πλαίσιο.
- Το 2016 21 γυναίκες σκοτώθηκαν από άνδρες, οι 11 από αυτές στο ενδοοικογενειακό πλαίσιο.
- Το 2017 16 γυναίκες σκοτώθηκαν από άνδρες, οι 8 από αυτές στο ενδοοικογενειακό πλαίσιο.
- Το 2018 21 γυναίκες σκοτώθηκαν από άνδρες, οι 10 από αυτές στο ενδοοικογενειακό πλαίσιο.
- Το 2019 17 γυναίκες σκοτώθηκαν από άνδρες, οι 12 από αυτές στο ενδοοικογενειακό πλαίσιο.
- Το 2020 14 γυναίκες σκοτώθηκαν από άνδρες, οι 8 από αυτές στο ενδοοικογενειακό πλαίσιο.
Μέσα από δύο έργα τέχνης θα προσπαθήσω να αναδείξω, στο μέτρο του δυνατού, πόσο βαθιά ριζωμένη είναι η πεποίθηση, ότι οι άντρες μπορούν να συμπεριφέρονται όπως αυτοί θέλουν πάνω στις γυναίκες.
Ο Δίας είναι γνωστό ότι δεν ήταν το υπόδειγμα του πιστού συζύγου. Το αντίθετο θα λέγαμε, με ιδιαίτερη προτίμηση της νεαρές και όμορφες κοπέλες που κάποια στιγμή συναντούσε. Στην Δανάη μεταμορφώθηκε σε χρυσή βροχή και συνουσιάστηκε μαζί της, την δε Ευρώπη την ξεγέλασε μεταμορφωμένος σε ταύρο, την Λήδα την πλησίασε ως κύκνος κλπ.
Ο Βασιλιάς των Θεών λοιπόν, μπορούσε να χρησιμοποιεί κάθε κόλπο για να φέρει στο κρεβάτι του όποιαν επιθυμούσε. Μπορεί η Ήρα να προσπαθούσε να τον σταματήσει και να τιμωρήσει τις ερωμένες του αλλά το μήνυμα είχε δοθεί. Αν είχες τον τρόπο, μπορούσες. Κι αν ήσουν ακόμη και μοιχός, έμεινες ατιμώρητος ενώ οι δύστυχες ερωμένες σου, ακόμη κι αν είχαν βιαστεί, θα τιμωρούντο μια ζωή.
Και φτάνουμε στον πίνακα, όπου ο ζωγράφος με μεγάλη μαεστρία όπως βλέπουμε, μας δείχνει όχι την τσακισμένη αλλά την ηδυπαθή Ιώ να παραδίδεται στον Δία, ενώ η αλήθεια, πάντα σύμφωνα με τον μύθο, είναι ότι είχαμε έναν κλασσικό βιασμό. Έτσι βλέπουμε τον Δία με το δεξί νεφελένιο του χέρι να έχει αγκαλιάσει την Ιώ και εκείνη να τον έχει γραπώσει με το αριστερό, ενώ το στόμα του ψάχνει το δικό της. Είναι η ίδια λογική, του ισχυρού αρσενικού στο οποίο υποτάσσεται εντέλει το ασθενές θηλυκό.
Από το 1972 ως σήμερα έχουν περάσει πενήντα ολόκληρα χρόνια. Είμαστε σε ένα σημείο όπου, τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο, τα δικαιώματα των γυναικών όχι μόνο αναδεικνύονται και κατακτούνται αλλά έχουν αρχίσει να καταρρίπτονται και πολλά από τα παλιά στερεότυπα. Η υπάκουη, αδύναμη, κατώτερη, υποταγμένη, νοικοκυρά, με γαλλικά και πιάνο γυναίκα, τείνει να μην είναι το υπόδειγμα αλλά η εξαίρεση. Ο δρόμος βέβαια είναι μακρύς ακόμη, διότι αν ο δυτικός κόσμος ζει αυτά τα φαινόμενα ακόμα, φανταστείτε τι γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο, για παράδειγμα του φανατικού Ισλάμ.
Ας είμαι όμως κι εδώ αισιόδοξος ελπίζοντας ότι ο δικός μας κόσμος, ο δυτικός πολιτισμός με τα πιθανά στραβά του αλλά και τις πολλές κατακτήσεις, θα μπορέσει να πείσει και τον υπόλοιπο πλανήτη, για τη σημασία του σεβασμού προς τις γυναίκες μας, τις μανάδες μας, τις κόρες μας, τις φίλες και συντρόφους μας, την άγνωστη που βλέπουμε να περπατά στο απέναντι πεζοδρόμια. Κι ας έχουμε κατά νου ότι, ως πολιτισμικοί φάροι που θέλουμε να είμαστε, πρωτίστως θα πρέπει να απομονώσουμε, με κάθε τρόπο, αυτά τα λίγα ακόμη κτήνη που κινούνται ανάμεσά μας ακόμη. Με οποιοδήποτε τίμημα.
Τέλος για την τέχνη, με τα παραπάνω έργα, κι άλλα παρόμοια, τι κάνουμε; Τα καταστρέφουμε, όπως μια μια σημερινή τάση προτείνει, κυρίως από τις ΗΠΑ ή τα μελετάμε και τα κρίνουμε, όπως επιχείρησα κι εγώ;
Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2022
Αν όχι Μαραντόνα, τι;
Η ανάρτησή μου αυτή γίνεται με αφορμή μία εικαστική παρέμβαση σε ένα σχολείο της χώρας μας, τον Γενάρη του 2020. Συγκεκριμένα μιλώ για το 3ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς, όπου ο γκραφίστας Ηλίας Στύλου με την καλλιτεχνική υπογραφή Hayate έφτιαξε την μορφή του διάσημου Αργεντίνου ποδοσφαιριστή Ντιέγκο Μαραντόνα.
Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου και μερίδα γονέων διαμαρτυρήθηκαν και ζήτησαν το σβήσιμο του έργου διότι με την εικόνα αυτή διαφημίζεται ένας άνθρωπος που στην προσωπική του ζωή κάθε άλλο από καλό παράδειγμα ήταν (ναρκωτικά). Ο καλλιτέχνης δεν δέχεται με κανέναν τρόπο την καταστροφή του έργου του, υποστηρίζοντας ότι έχει φτιάξει τον ποδοσφαιριστή, όπως ήταν στα νιάτα του, τότε που από ένα φτωχό παιδί των παραγκουπόλεων ξεκινούσε για να κατακτήσει τον κόσμο και ο Δήμαρχος, παίρνει παίρνει την θέση του καλλιτέχνη, δηλώνοντας ότι το έργο θα παραμείνει ως έχει. Από μένα, σεβαστές και οι δύο απόψεις.
Με την ευκαιρία λοιπόν αυτού του γεγονότος, θα σας παρουσιάσω κάποια άλλα έργα τα οποία διακοσμούν με επιτυχία, τους κενούς και άχαρους τοίχους των σχολείων μας. Και στη συνέχεια θα τοποθετηθώ επί του θέματος.
Το παραπάνω έργο είναι από το 133ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών (Κυψέλη), το οποίο φιλοτέχνησε ο γκραφίστας streetart Gospel με τίτλο Πάνθεον. Το έργο έγινε με την ευκαιρία των διακοσίων χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση και διακρίνονται οι μορφές της Μπουμπουλίνας, του Κολοκοτρώνη και του Κανάρη. Για την ιστορία, πριν από λίγες μόλις μέρες το έργο βανδαλίστηκε αγρίως από τους γνωστούς, αγνώστους.
Το Δημοτικό Σχολείο Καναλακίου της Πρέβεζας, συνεργάστηκε με τον εικαστικό Λεωνίδα Γιαννακόπουλο που δημιούργησε το έργο: Η κιβωτός των Ονείρων. Στην προσπάθεια να ομορφύνουν το σχολείο τους, υπήρξε άριστη συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών του σχολείου, των τοπικών αρχών, του συλλόγου γονέων και κατοίκων του τόπου. Και απ' ότι βλέπουμε, το αποτέλεσμα τους δικαιώνει.
Ο θρυλικός, λογοτεχνικός ήρωας, Δον Κιχώτης, του Θερβάντες, κοσμεί το 52ο Δημοτικό Σχολείο της Αθήνας, έργο του Ισπανού καλλιτέχνη Monomatic.
Το Σχολικό συγκρότημα ΤΑΛΩΣ του Ηρακλείου Κρήτης, επέλεξε ως θέμα του τον μυθικό μας ήρωα, Θησέα, τον φονέα του Μινώταυρου. Το έργο δημιούργησε η ομάδα VV Crew, που αποτελείται από τους Νεφέλη Σουλακέλλη και τον Νίκο Τσιρκινίδη.
Καλός λοιπόν ο Μαραντόνα αλλά ας μάθουμε στα παιδιά μας, πρώτα πρώτα να είναι υπερήφανα για ανθρώπους της δικής τους πόλης, της δικής τους χώρας, οι οποίοι έχουν σίγουρα και σημαντική προσωπική ζωή ο καθένας τους.
Κυριακή 23 Ιανουαρίου 2022
Κωδικός Γκάντερ της Φωτεινής Τομαή ( ή η ζωή του Αλέξανδρου Γεωργιάδη )
Ο Αλέξανδρος Γεωργιάδης είναι ένας ήρωας, που αγάπησε με όλη του την ψυχή και τις δύο πατρίδες του, αν και απογοητεύτηκε από αυτές το ίδιο. Από τη μία, η Αμερική του γκρέμισε την εικόνα της ιδανικής δημοκρατίας που πίστευε γι΄ αυτήν και από την άλλη, η Ελλάδα τον πόνεσε με τον αχρείαστο αδελφοκτόνο πόλεμο την ώρα που οι άλλοι Ευρωπαίοι, (νικητές και ηττημένοι) μονιασμένοι ανάσταιναν από τα ερείπια τις χώρες τους.
Ποιος όμως ήταν ο Αλέξανδρος Γεωργιάδης; Για ποιον λόγο η κυρία Τομαή, γράφει ένα μυθιστόρημα για τη ζωή του; Και για ποιον λόγο είμαστε σήμερα εμείς, οι συγχωριανοί του, υπερήφανοι και για τη δράση του στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και όλη τη ζωή του;
Ο Αλέξανδρος Γεωργιάδης, γεννήθηκε στο Όθος της Καρπάθου το 1898. Το 1912 με την κατάληψη των Δωδεκανήσων από τους Ιταλούς στέλνεται από τους δικούς του στην Αθήνα για καλύτερες σπουδές. Ανήσυχο πνεύμα όπως ήταν, η στενάχωρη χώρα μας δεν τον ικανοποιεί και σε ηλικία μόλις 18 ετών φεύγει για την χώρα της ελευθερίας, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Κυνηγά το Αμερικάνικο όνειρο και μετά από πολύ προσπάθεια αλλά και τύχη το κερδίζει. Το 1942 καλείται από την Αμερικανική κυβέρνηση, μαζί με άλλους Ελληνοαμερικανούς, να στελεχώσει τη νεοσύστατη υπηρεσία πληροφοριών την γνωστή O.S.S. με σκοπό να διεισδύσει στην κατεχόμενη Ελλάδα. Το εγχείρημα ήταν δύσκολο. Πέρα από τους προφανείς λόγους ότι έπρεπε να δράσει σε μία εχθρική χώρα, οι ΗΠΑ εξαιτίας του μέχρι τότε απομονωτισμού τους, δεν είχαν ανάλογη εμπειρία σε τέτοιου είδους αποστολές. Επιπλέον η Ελλάδα ανήκε στην σφαίρα επιρροής των Άγγλων και οι Αμερικάνοι κατάσκοποι αν και σύμμαχοι, αντιμετωπίζονταν με μεγάλη καχυποψία, όχι μόνο από αυτούς αλλά και από το διπλωματικό κατεστημένο της χώρας μας. Ο Γεωργιάδης όμως καταφέρνει με τον καλύτερο τρόπο να φέρει σε πέρας την αποστολή που του είχε ανατεθεί από την αρχή. Να οργανώσει το σαμποτάζ στις γραμμές ανεφοδιασμού των Γερμανών από την Τουρκία, και συγκεκριμένα να σταματήσει τη ροή χρωμίου, απαραίτητου υλικού για τη στρατιωτική της βιομηχανία. Επιπλέον ξεσκέπασε ένα δίκτυο Βούλγαρων κατασκόπων κι ένα άλλο Τούρκων. Η βάση του ήταν στο ελληνικό προξενείο της Ανδριανούπολης και το πεδίο δράσης του ο κατεχόμενος από τους Γερμανούς Έβρος. Για να πετύχει τον σκοπό του, συνεργάζεται με τo τοπικό κλιμάκιο του ΕΛΑΣ, αφού πρώτα κερδίζει την εμπιστοσύνη τους. Γι΄ αυτούς ήταν ο Αλέκος ο Αμερικάνος, ο ντόμπρος συνεργάτης σε αυτά που τους έταζε, ο αγνός πατριώτης, που πέρα από τις εντολές που είχε, πολεμούσε στο πλάι τους με την ίδια αυταπάρνηση με εκείνους.Μετά την θετική έκβαση της αποστολής του και την απελευθέρωση της Ελλάδας, παίρνει νέες εντολές. Αυτή τη φορά έπρεπε να εκμεταλλευτεί τις πολύ καλές σχέσεις που είχε αναπτύξει στην περιοχή της Θράκης με στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος προκειμένου να διερευνήσει τις προθέσεις τους αμέσως μετά την απελευθέρωση. Ήταν το μοναδικό στέλεχος της O.S.S. που εμπιστεύονταν οι πρώην αντάρτες του ΕΛΑΣ. Όλοι ανησυχούσαν κατά πόσο τα ένοπλα στρατιωτικά τμήματα του ΕΑΜ, κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα, ήταν διατεθειμένα να καταθέσουν τα όπλα τους μετά τις συμφωνίες του Λιβάνου(1) και της Καζέρτας (2). Κατά την παραμονή του στην Αθήνα ζει από κοντά τα τραγικά γεγονότα των Δεκεμβριανών του 44, τα οποία όπως διαπιστώνουμε σημαδεύουν για πάντα την ψυχή του. Αν και είχε ζήσει στη Θράκη τις ένοπλες συγκρούσεις ανάμεσα στον περιβόητο Τσαούς Αντών (Αντώνης Φωστερίδης) και των δυνάμεων του ΕΛΑΣ, τις οποίες υποδαύλιζαν οι Άγγλοι, καταλάβαινε ότι το χάσμα που υπήρχε ανάμεσα στους Έλληνες θα θα τελείωνε εκεί αλλά θα είχε ολέθριες συνέπειες για το μέλλον της χώρας μας. Ήταν εξοργισμένος με τον ύπουλο ρόλο των Άγγλων και κατά τη διάρκεια της Κατοχής αλλά και μετά την απελευθέρωση, βλέποντας τους να μην σέβονται έναν Λαό, που σε όλη τη διάρκεια του Πολέμου έχυσε ποταμούς αίματος τασσόμενος στο πλευρό των Συμμάχων. Μία ακόμα αποστολή του στην Βόρεια Ελλάδα ακολουθεί, όπου συναντά τον Μάρκο Βαφειάδη και τον Ευριπίδη Μπακιρτζή, προβληματισμένους με την πολιτική που ακολουθούσαν τα ηγετικά στελέχη του ΚΚΕ των Αθηνών. Τότε ανακαλείται στο Κάιρο για να δώσει αναφορά για τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα και για να παρασημοφορηθεί. Επιστρέφει στην Ελλάδα το 1945 και τότε του δίνεται επιτέλους η πολυπόθητη άδεια που ζητούσε, να επισκεφτεί τον γενέθλιο τόπο του, την Κάρπαθο. Την μόνη που βρίσκει ζωντανή από τους δικούς του, είναι η ογδονταδιάχρονη μητέρα του. Αυτή ήταν και η τελευταία φορά, που επισκέφτηκε τον τόπο καταγωγής του.
Επιστρέφοντας στην Αμερική του ζητείται να ενταχθεί εκ νέου στις μυστικές υπηρεσίες με αποστολή την παρακολούθηση των νέων εχθρών, των κομμουνιστών, με έδρα του τα παράλια της Μικράς Ασίας. Αυτή τη φορά αρνείται. Ήδη έχει πληγωθεί με τον αλληλοσπαραγμό μεταξύ των Ελλήνων, που μετά την απελευθέρωση τους αντί μονιασμένοι να οικοδομήσουν την πατρίδα τους, αυτοί αλληλοεξοντώνονται μεταξύ τους. Ακατανόητη του ήταν και η εχθρότητα που επέδειξαν οι Άγγλοι ενάντια στους μαχητές του ΕΛΑΣ και η διαγραφή κάθε προδοσίας των δωσίλογων, πρώην συνεργάτες των ΝΑΖΙ. Ο Καρπάθιος, που έφυγε από τα σκλαβωμένα Δωδεκάνησα, που υπέρτατη αξία γι΄ αυτόν ήταν η Ελευθερία και η δικαιοσύνη, πονούσε βλέποντας την κατάντια των ομοεθνών του. Κυρίως όμως, δεν μπορούσε να κατανοήσει την αναγκαιότητα που ώθησε τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές στον εμφύλιο πόλεμο. Έβλεπε με συμπάθεια τους μαχητές του ΕΛΑΣ, αναγνώριζε τον πατριωτισμό τους, πίστευε όμως ότι η Ελλάδα δεν θα κέρδιζε τίποτα, αν προσδενόταν στο άρμα της Σοβιετικής Ένωσης.Η άρνησή του αυτή, όπως και κάποιες αντιζηλίες από πρώην συμμαχητές του στον O.S.S. τον έβαλαν στο στόχαστρο των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ. Οι καλές του σχέσεις με τους αντάρτες του ΚΚΕ, γίνεται το όπλο για να τον κυνηγήσουν. Είναι η εποχή όπου τα πάντα εξουσιάζει η πολιτική του Μακαρθισμού και ο Γεωργιάδης είναι ένα καλό θύμα για να δείξουν ως υπαρκτό, έναν ανύπαρκτο κίνδυνο για τις ΗΠΑ. Ο Αλέξανδρος Γεωργιάδης όμως δεν είναι από εκείνους που δειλιάζουν ή φοβούνται μπροστά στις απειλές. Τους αγνοεί και δεν πέφτει στην παγίδα να συνδιαλλαγεί μαζί τους. Αυτοί του το κρατάνε, παρενοχλώντας τον για πολλά χρόνια ακόμα. Πέρασε δύσκολα! Δεν υπήρχε χειρότερη κατάσταση τότε από το να υποδειχθείς ως φίλα προσκείμενος στην Σοβιετική Ένωση. Ο Τζόσεφ Μακάρθυ είχε απλώσει ένα πλέγμα τρόμου πάνω από την αμερικανική κοινωνία, που διαπερνούσε όχι μόνο όσους έβαζε στο στόχαστρό του αλλά και κάθε έναν, που πιθανόν να είχε την όποια σχέση μαζί του.
Μόλις το 2018 του απονέμονται στρατιωτικές τιμές και η ανώτατη διάκριση ήρωα Πολεμιστών του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, στο Εθνικό Μνημείο Πολεμιστών της Ουάσιγκτον. Μόνο που ο ένθερμος αυτός αγωνιστής της Ελευθερίας και της δικαιοσύνης, έχει ήδη αποβιώσει.
Περισσότερα για τη ζωή και τη δράση του, μπορείτε να διαβάσετε στο βιβλίο της Φωτεινής Τομαή αλλά και στην σχετική εγγραφή των Καρπαθιακών Νέων: Alekos ο Αμερικάνος, ο Οθείτης κατάσκοπος της O.S.S.
Όπως λέει η κυρία Τομαή, ο άντρας αυτός, με την ηρωική του δράση στον ακριτικό μας Έβρο σημάδεψε την πορεία του πολέμου. Το αποτέλεσμα ήταν η επιβράδυνση της παραγωγής πολεμικού υλικού από την βιομηχανία των Γερμανών στους τελευταίους κρίσιμους μήνες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη. Αυτό ήταν σημαντικό γεγονός διότι έκανε πιο εύκολη την τελική επικράτηση των Συμμαχικών δυνάμεων, που αντιμετώπιζαν τη λυσσαλέα άμυνα των Γερμανών σε όλα τα μέτωπα. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε, ότι επιτάχυνε την λήξη του πολέμου στην ήπειρό μας. Ήταν ένας πράκτορας που εκμεταλλεύτηκε όλα τα χαρίσματα που του έδωσε ο σκληρός τόπος της γέννησής του αλλά και όσα έμαθε καθώς ωρίμαζε στη χώρα των θαυμάτων. Επί δεκαοχτώ μήνες σήκωνε το βάρος της επιτυχημένης αποστολής του, όταν το ορισμένο από την O.S.S. χρονικό διάστημα που μπορούσε κάποιος πράκτορας να βρίσκεται σε αποστολή ήταν το εξάμηνο. Αυτόν τον ήρωα, τον Αλέξανδρο Γεωργιάδη, τον Αλέκο τον Αμερικάνο για τους αριστερούς του ΕΛΑΣ, η Αμερική του επεφύλαξε την πιο άδικη και σκληρή αντιμετώπιση. Δεν μπορώ να φανταστώ με ποιον τρόπο συνεχίζεις τη ζωή σου μετά από αυτό. Εμείς όμως, οι επόμενες γενιές του χωριού μας, του Όθους της Καρπάθου, οφείλουμε όχι μόνο να μην ξεχάσουμε αλλά και να αναδείξουμε όλα εκείνα με τα οποία ο μικρός τόπος μας γαλούχησε τις γενιές εκείνων των αντρών. Ένας τόπος σκλαβωμένος πολύ πιο πέρα από τα τετρακόσια χρόνια Οθωμανικής Κυριαρχίας, που ποτέ του όμως δεν έπαψε να ονειρεύεται την Ελευθερία του, την Ένωσή του με την μητέρα Ελλάδα.
Όθος Καρπάθου, αρχές του 20ου αιώνα |
Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω, την κ. Φωτεινή Τομαή, για την εξαίρετη δουλειά που έκανε στο βιβλίο της: Κωδικός Γκάντερ, αλλά και διότι πρώτη έβγαλε από την ιστορική λήθη ένα σημαντικό αγωνιστή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τον συγχωριανό μας, τον Αλέκο τον Αμερικάνο, όπως τον φώναζαν οι Εβρίτες αντάρτες.
(1) Συνέδριο του Λιβάνου: (17 - 20 Μαΐου 1944) Διάσκεψη των αρχηγών των ελληνικών πολιτικών παρατάξεων και αντιστασιακών οργανώσεων, με σκοπό τη δημιουργία κυβέρνησης εθνικής ενότητας στη χώρα, μετά το τέλος της γερμανικής κατοχής.
(2) Συμφωνία της Καζέρτας: (26 Σεπτεμβρίου 1944) Συμφωνία μεταξύ της «ελεύθερης» ελληνικής κυβέρνησης εθνικής ενότητας που συστάθηκε στο Κάιρο , αφενός, και αφετέρου των ελληνικών αντιστασιακών οργανώσεων (ΕΑΜ και ΕΔΕΣ) που δρούσαν τότε στην Ελλάδα. Η συμφωνία αυτή έγινε υπό την επίβλεψη των Βρετανικών στρατιωτικών δυνάμεων της Μεσογείου. Σκοπός της συμφωνίας αυτής ήταν να καθορισθούν θέματα σχετικά με τη δράση, τον έλεγχο και/ή τον αφοπλισμό των ένοπλων τμημάτων αντίστασης που είχαν δημιουργηθεί κατά τη διάρκεια της Κατοχής στον ελληνικό χώρο προκειμένου η χώρα να οδηγηθεί στην ομαλότητα, μετά την απελευθέρωση.
Κάρπαθος
Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2022
Ινστιτούτο Ρύθμισης Ρολογιών του TANPINAR AHMET-HAMDI
Από την τουρκική λογοτεχνία, ότι έχω διαβάσει μέχρι στιγμής, είναι γεγονός ότι μου αρέσει. Ίσως επειδή τελικά έχουμε πιο πολλά κοινά με τον γείτονα λαό, απ΄ ότι νομίζουμε. Ίσως πάλι επειδή και η δική τους ιστορία, ως ένα βαθμό, αφορά κι εμάς. Η αλήθεια είναι ότι οι σπουδαίοι Τούρκοι συγγραφείς, γράφουν με έναν τρόπο που εμένα, αναγνωστικά μου ταιριάζει.
Μετά τον Λιβανελί και τον Παμούκ, στα χέρια μου ήλθε το πολυσέλιδο βιβλίο του Αχμέτ Χαμντί Τανμπιναρ, με τίτλο Ινστιτούτο Ρύθμισης Ρολογιών. Ο χώρος, που διαδραματίζεται η ιστορία είναι η Κωνσταντινούπολη και ο χρόνος, αυτός ανάμεσα στην πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την εδραίωση της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Η πλοκή του βιβλίου κτίζεται γύρω από ένα λογοτεχνικό εφεύρημα και έναν αντιήρωα. Το εφεύρημα είναι η δημιουργία ενός Κρατικού Ινστιτούτου Ρολογιών, που ως μοναδικό του μέλημα θα είχε τη ρύθμιση των Δημοσίων και ιδιωτικών Ρολογιών. Και μάλιστα, αν κάποιος "συλλαμβανόταν¨ με αρρύθμιστο ρολόι, καλούνταν να πληρώσει πρόστιμο με ένα εξίσου απίστευτο κανόνα. Το εφεύρημα αυτό πατά πάνω στην εναρμόνιση του Δυτικού ημερολογίου με την Τουρκική Δημοκρατία, που επέβαλε ο Κεμάλ και τον αναγκαίο ορισμό της ώρας με έναν αξιόπιστο τρόπο. Μέχρι τότε, ο κύριος τρόπος που οριζόταν η ώρα, ήταν τα καλέσματα του Μουεζίνη από τους Μιναρέδες της πόλης. Στα χρόνια του Κεμάλ, τοποθετήθηκαν πολλά δημόσια ρολόγια για να κανονίζουν τις δουλειές τους πλέον οι άνθρωποι. Θα ήταν ψέμα βέβαια αν λέγαμε ότι δεν υπήρχαν ρολόγια κατά την Οθωμανική περίοδο ή αργότερα. Και βέβαια υπήρχαν, μάλιστα κάθε τζαμί όφειλε να έχει ένα τέτοιο σε περίοπτη θέση, υπήρχαν οι ωρολογάδες που τα πουλούσαν και τα επιδιόρθωναν, αλλά το ρολόι χειρός σίγουρα δεν ήταν κάτι που το απολάμβανε ακόμα εύκολα ο απλός κόσμος στην καθημερινότητά του.
"...Σύμφωνα με όσα έμαθα αρκετά αργότερα από τον ωρολογοποιό Νουρί εφέντη, οι σημαντικότεροι πελάτες της ευρωπαϊκής ωρολογοποιίας ήταν οι μουσουλμάνοι και ειδικά ο λαός μας που θεωρούνταν αρκετά θρήσκος. Το ναμάζι, δηλαδή η προσευχή πέντε φορές την ημέρα, το ιφτάρ και το σαχούρ, δηλαδή το δείπνο μετά την ημερήσια νηστεία και το πρωινό φαγητό πριν από την ανατολή του ηλίο κατά το ραμαζάνι, όπως και κάθε είδους λατρεία, καθοριζόταν από την ώρα. Η ώρα ήταν ο πιο σίγουρος τρόπος να ανταμώσουμε τον Αλλάχ..."
Ο αντιήρωας μας είναι ο Χαϊρί Ιρντάλ, ο οποίος αφηγείται και την ιστορία. Ένας άνθρωπος δίχως συγκεκριμένο προορισμό θα λέγαμε. δίχως καμία ιδιαίτερη μόρφωση. Το μόνο, που ξέρει να κάνει καλά, είναι να διορθώνει ρολόγια, μιας και κάποια περίοδο θήτευσε κοντά στον μεγάλο ωρολογοποιό, Νουρί Εφέντη. Ο Χαϊρί Ιρντάλ λοιπόν, μας αφηγείται όλη την ιστορία της ζωής του: τους δύο του γάμους, την φτώχια που υπέμενε όταν η ζωή τον έπαιρνε από κάτω και την ευτυχία της οικογένειας του όταν βρισκόταν στα πάνω του, την επίδραση που είχαν πάνω του ο μισότρελος αλλά αγαπητός στον λαό σεγίτ(1) Λουτφελάχ, ο πάμπλουτος Αμπτεσουλάμ Μπέης που του φέρθηκε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και ο ψυχίατρος - ψυχαναλυτής Γιαφάς Ραμίζ.
Αλλά, η πιο μεγάλη του τύχη ήταν όταν συνάντησε τον Χαλίτ Αγιαρτζί, έναν δαιμόνιο πρώην κρατικό υπάλληλο, ο οποίος μηχανεύεται το Ινστιτούτο Ρύθμισης Ρολογιών, το οποίο άνετα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η επιτομή ενός αχρείαστου κρατικού οργανισμού. Ο οποίος όμως μέσα στη λειτουργία ενός απόλυτα γραφειοκρατικού κράτους εναρμονίζεται μια χαρά με την πραγματικότητα. Το πιο ωραίο είναι ότι, ενώ από την πρώτη στιγμή ο Χαϊρί Ιρντάλ γνωρίζει το πόσο άχρηστη είναι η δουλειά που κάνουν, τελικά δέχεται κι αυτός από την θέση του υποδιευθυντή να προσφέρει με συνέπεια τις υπηρεσίες του έναντι ενός καλού εννοείται μισθού.
"... Κάθισα στο κρεβάτι μου και σκέφτηκα για ώρες. "Χαϊρί Ιρντάλ" είπα, "είδες και πέρασες πολλά. Μολονότι είσαι μόνο εξήντα χρονών, είναι σαν να έχεις ζήσει πολλές ζωές. Γεύτηκες την πίκρα της εξαθλίωσης και του παραγκωνισμού. Ανέβηκες γρήγορα τα σκαλιά της επιτυχίας. Τακτοποιήθηκαν υποθέσεις σου που δεν υπήρχε περίπτωση να τακτοποιηθούν ποτέ και με καμία κυβέρνηση. Κι όλα αυτά έγιναν χάρη σε εκείνον, τον Χαλίτ Αγιαρτζί. Εκείνος σε τράβηξε και σε έβγαλε από τον σκουπιδότοπο. Εκείνος κατάφερε να σε συμφιλιώσει με ότι και με όσους έθεταν αληθινά εμπόδια στη ζωή, τη σκέψη και την ηρεμία σου. Ενώ ήσουν ένας άνθρωπος που είχε γνωρίσει μονάχα ένα περιβάλλον ασχήμιας, φτώχιας και εξαθλίωσης, συνειδητοποίησες ξαφνικά ότι υπάρχουν ευγενείς απολαύσεις και χαρές που αξίζουν στον άνθρωπο και ανακάλυψες την ευγένεια του ανθρώπινου πνεύματος..."
Θα μπορούσε κάποιος να πει, ότι το μυθιστόρημα του Tanpinar, παρουσιάζει μια δυτικοποιημένη Τουρκία, η οποία έχει αφήσει πίσω της πλέον την ανατολίτικη μιζέρια. Βλέπουμε μια πνευματιστική λέσχη, άφθονο το αλκοόλ να ρέει, άντρες και γυναίκες που θα μπορούσαν να ζουν σε κάποια ευρωπαϊκή μεγαλούπολη, διασκεδάσεις και δεξιώσεις, πουθενά δεν μου θυμίζει τις εικόνες που όλοι μας έχουμε από την σημερινή Κωνσταντινούπολη, όπου πυκνά και τακτικά συναντάς γυναίκες καλυμμένες με χιτζάπ ή ακόμα και νικάμπ. Όχι βέβαια ότι δεν υπήρχαν κι αυτά τότε αλλά ήταν σύμβολα μια αναχρονιστικής Τουρκίας που όλοι ήθελαν να αφήσουν πίσω σε αντίθεση με σήμερα, που πολλές γυναίκες, ακόμα και φοιτήτριες, φορούν με την βεβαιότητα ότι έτσι διαφυλάττουν την πολιτισμική τους ταυτότητα.
Βέβαια η Κωνσταντινούπολη της δεκαετίας του 40, του 50 και του 60, καμία σχέση δεν έχει με την σημερινή, των 20 εκατομμυρίων κατοίκων, με τους Έλληνες διωγμένους από τα πατρογονικά τους, με τις περιφερειακές συνοικίες των μετοίκων από την Ανατολία και την επαναφορά του οράματος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ελέω Ερντογάν.
(1) σεγίτ = απόγονος του προφήτη Μωάμεθ
Τρίτη 4 Ιανουαρίου 2022
Ξανθίππη Καραθανάση
κάποιους καλλιτέχνες, σημαντικούς καλλιτέχνες, που για κάποιον λόγο έχουν χαθεί, έχουν αποσυρθεί ή ασχολούνται με άλλα πράγματα. Καλλιτέχνες τους οποίους εσύ αγνοείς και δεν είσαι ο μόνος. Έτσι συνέβη εκείνο το βράδυ της 3ης Απριλίου του 2008, όταν η μαγική της φωνή ξεχύθηκε από τις τηλεοράσεις. Όσοι άκουγαν σταμάτησαν ότι έκαναν, έστησαν αυτί και για μια στιγμή μόνο αναρωτήθηκαν αν ήταν αληθινό αυτό που άκουγαν. Κι αυτό δεν συνέβη μόνο σε μένα εκείνο το βράδυ αλλά και σε χιλιάδες άλλους τηλεθεατές στην πατρίδα μας, παρακολουθώντας τη μουσική εκπομπή του Σπύρου Παπαδόπουλου: Στην υγειά μας, από την ΕΡΤ.
Μιλώ για την τραγουδίστρια Ξανθίππη Καραθανάση, που το ιδιαίτερο ηχόχρωμα της φωνής της δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο.
Βέβαια για τους λάτρεις της παραδοσιακής μας μουσικής, η Ξανθίππη Καραθανάση ήταν γνωστή για τα δημοτικά μακεδονίτικα που τραγουδούσε στην περιοχή της Χαλκιδικής, όπου πια διαμένει. Μα και οι λάτρεις των μπουατ της δεκαετίας του 60 την γνώριζαν. Και οι φίλοι του έντεχνου της δεκαετίας του 70, όπου συμμετέχει στον δίσκο του Μαρκόπουλου: Τραγούδια του Νέου πατέρα και στη συνέχεια βγάζει προσωπικό δίσκο με τραγούδια των Χατζιδάκι, Πλέσσα, Χατζηνάσιου. Διότι τότε έκανε καριέρα στην Αθήνα. Οι περισσότεροι όμως την ανακαλύψαμε εκείνο το βράδυ. Τώρα γιατί τα παράτησε όλα και εγκαταστάθηκε από την Αθήνα στην Χαλκιδική η επίσημη εκδοχή είναι για να αφοσιωθεί στην οικογένειά της.
Η επιτυχία της εκπομπής εκείνης ήταν τόσο μεγάλη, ώστε την επομένη τηλεοπτική χρονιά, στις 6 Δεκεμβρίου 2008, να ξαναγίνει εκπομπή αφιερωμένη στην μεγάλη τραγουδίστρια και μία τρίτη στις 9 Φεβρουαρίου 2013 με τη συμμετοχή της Ορχήστρας Νέων του Δίον.
Δεν ξέρω πόσοι από εσάς την γνωρίζετε. Αν ναι, τότε ξέρετε για τι μιλάω. Αν πάλι όχι, σας παρακαλώ ακούσετε παρακάτω την εξαίρετη αυτή τραγουδίστρια με την τόσο χαρακτηριστική φωνή σε τρία τραγούδια, από τις εκπομπές αυτές και σίγουρα θα συμφωνήσετε μαζί μου:
Από την πρώτη εκπομπή το τραγούδι Ένας ευαίσθητος ληστής σε στίχους του Νίκου Γκάτσου και μουσική του Μάνου Χατζιδάκι
Από την δεύτερη εκπομπή το τραγούδι Παράπονό μου σε στίχους του Λάκη Τεάζη και μουσική του Σταύρου Κουγιουμτζή
Από την τρίτη εκπομπή το τραγούδι Ήλιε μου σε παρακαλώ σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου και μουσική του Μάνου Λοΐζου
Και κλείνω με ένα παραδοσιακό τραγούδι του γάμου από την περιοχή της Χαλκιδικής, το Έβγα μάνα μου
Τρίτη 28 Δεκεμβρίου 2021
Ευχές σε όλους - Ανασκόπηση
Στην διαδικτυακή μικροκοινωνία που συνυπάρχω κι εγώ ανάμεσα σε πολλούς άλλους φίλους και φίλες, ειδικά εδώ που έχουμε δημιουργήσει τη δική μας blogo-παρέα, θα ήθελα να ευχηθώ τα καλύτερα, σε όλους σας για το Νέο Έτος. Φοβάμαι τις ατομικές ευχές διότι, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες μου, πάντα κάποιον θα ξεχάσω... αν και σε κάποιους πρόλαβα να ευχηθώ μέσα από τις αναρτήσεις τους. Οι Νέες Τεχνολογίες, παρά τα όποια αρνητικά μπορεί να τους προσάψει κανείς, έχουν διαπλατύνει τον ορίζοντα των ονείρων μας. Βρήκαμε καλούς φίλους, ανθρώπους πρόθυμους να μας ακούσουν, να μοιραστούν τις αγωνίες μας, να χαρούμε ο ένας τις δημιουργίες του άλλου. Με πολλούς συμπορευόμαστε εδώ και πολλά χρόνια, άλλους με χαρά τους γνώρισα πρόσφατα και δυστυχώς άλλους τους έχασα, κάπου στη διαδρομή κουράστηκαν, δεν τους αδικώ, το πληκτρολόγιο προϋποθέτει τη δική του μοναξιά η οποία κάποτε γίνεται αβάστακτη.
Θα τολμούσα να πω, ότι στο μυθιστόρημα αυτό, αν και κεντρικός του ήρωας είναι ο σπουδαίος άντρας των ελληνικών γραμμάτων, ο Κωνσταντίνος Καρδιανός, στην πραγματικότητα είναι ένας ύμνος για την γυναίκα, ο οποίος αναδύεται μέσα από την περιγραφή της ζωής των ηρωΐδων μου, τα όνειρα τους, τα εμπόδια τα οποία συνεχώς βρίσκουν μπροστά τους αλλά και τη δύναμη τους να βρουν τον τρόπο να κάνουν το επόμενο βήμα, αναζητώντας τι άλλο από… τη δική τους ευτυχία.
Εύα Μηλιά Κουσούμπα από τo ιστολόγιο: bookhouse collector
Ένα ερωτικό, κοινωνικό με στοιχεία ιστορικά μυθιστόρημα όπου η ροή και η εξέλιξή του βουτάει τον αναγνώστη βαθιά στα συρτάρια του μυαλού του, θέλοντας να τον αφυπνίσει για την πορεία της ζωής του και εκείνα τα νεανικά όνειρα, που άφησε πίσω του. Ένα μυθιστόρημα, που μας θυμίζει ότι η ζωή δεν είναι στάσιμη και πρέπει να τη ζήσουμε στο σήμερα, χωρίς να αφήνουμε απωθημένα και να παλεύουμε να ζήσουμε καταστάσεις, που αφήσαμε στην άκρη των " πρέπει".Το μυθιστόρημα στη σκιά του ποιητή είναι ένα πέρασμα από τις ομορφιές της λογοτεχνίας και τους ανθρώπους που αγαπούν τα γράμματα, γεμάτο συναισθήματα, και γεγονότα που άφησαν εποχή στη χώρα μας πολιτικά και ιστορικά. Ένα όμορφο ταξίδι, που όταν φτάσει στον προορισμό του, αναθεωρείς για τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής, που άφησες να φύγουν χωρίς να τις ζήσεις!
Είχα ακόμα τη χαρά, μέσα στο 2021, να δω ένα ακόμα διήγημά μου να δημοσιεύεται στις φιλόξενες σελίδες του πολυπολιτισμικού ηλεκτρονικού περιοδικού Fractal, σχετικό με το trafficking και την βία ενάντια στις γυναίκες. Μπορείτε να το διαβάσετε πατώντας πάνω στον σύνδεσμο: Μέχρι πότε;
Το υπέροχο δώρο της Μαρίας |
Παρά τις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες για ταξίδια, μπόρεσα να επισκεφτώ την Ελβετία και να γευτώ έναν διαφορετικό τρόπο ζωής. Τις εντυπώσεις μου από αυτό το ταξίδι μπορείτε να τις δείτε στον σύνδεσμο: Ταξίδια
Κατά τα λοιπά, 28 αναρτήσεις ανέβασα μέσα στο 2021, ένας ικανοποιητικός αριθμός αν συνυπολογίσεις ότι στο ίδιο διάστημα, ασχολούμαι και με τη συγγραφή του δεύτερου μυθιστορήματός μου αλλά και κάποιων διηγημάτων. Το blogging έχει γίνει μέρος της ζωής μου, όπως και όλων των καλών φίλων που συναντώ εδώ και απολαμβάνω την παρέα τους μέσα από τις υπέροχες εγγραφές τους.
Καλοί μου φίλοι, ΚΑΛΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ....
Έτσι ήταν καλύτερα. ( διήγημα)
Image by Engin Akyurt from Pixabay Με την ευκαιρία της σημερινής εορτής της μητέρας.... Κ υριακή πρωί και η Ζωή βρίσκεται μπροστά ...
-
Ό ταν το 2012 ο εθνομουσικολόγος Λάμπρος Λιάβας , παρουσίασε για πρώτη φορά την εκπομπή του, το Αλάτι της Γης, στην ΕΡΤ, είχα γράψει εδ...
-
Αλέκος Μαυρίδης (1940-2010) Ο ηθοποιός γεννήθηκε στην Αλιστράτη Σερρών το 1940 , από φτωχή αγροτική οικογένεια. Από μικρός ονειρευόταν να...