Κυριακή 30 Μαρτίου 2025

Μίμης Πανάρετος, ο Καρπάθιος καλλιτέχνης...

   Ο Μίμης για μας που τον γνωρίζουμε από παλιά, είναι ένας άνθρωπος με αβίαστη καλλιτεχνική φλέβα, η οποία εκδηλώνεται σε πολλά επίπεδα. Μουσικός με την ευρύτερη έννοια της λέξης, ευφάνταστος αργυροχρυσοχόος, ζωγράφος.

  Ως μουσικό τον πρωτοθυμάμαι να τραγουδά με την κιθάρα του. Μα και ότι μουσικό όργανο "πέσει" στα χέρια του, εκείνος κατορθώνει να του δώσει ζωή, χαρίζοντας στον κόσμο την υπέροχη μελωδία του. Γράφει δικά του τραγούδια, τα οποία διακρίνονται για την  ευαισθησία και τη μουσικότητά τους.

  Ως αργυροχρυσοχόος διατηρεί κατάστημα στην πόλη της Καρπάθου εδώ και πολλά χρόνια. Ο ίδιος ο χώρος συγχρόνως λειτουργεί και ως εργαστήρι μουσικής, μιας και δίπλα στον τουμπουρλέ, τους κόφτες, τις λίμες, τα σφυράκια και τα άλλα εργαλεία βρίσκονται και τα μουσικά του όργανα. Πολλές φορές περνώντας έξω από το μαγαζί του ακούς μέσα τις γλυκιές μελωδίες, από ένα μουσικό σχήμα που στήνεται στη στιγμή. Παίζει ο Μίμης (συνήθως μπαγλαμαδάκι), ο γιός του που ακολουθεί τα χνάρια του, κι άλλοι μουσικοί, κάποιο τραγούδι που σε κάνει να σταθείς εντυπωσιασμένος από την αρμονική συνύπαρξη των δύο τεχνών, μουσικής και αργυροχρυσοχοΐας.

Ο ίδιος μας αυτοσυστήνεται:

Ο εαυτός μου ο Μίμης 
 
Μ αρέσει να πλέκω ιστορίες 
Παραμύθια και ψέματα λέω 
Και προσωπικές εμπειρίες 
Που συχνά διηγούμαι και κλαίω 

στιχάκια και ποιήματα  γράφω 
Και τα ντύνω με την μουσική 
Και τα παίζω τα κόβω τα ράβω 
Κι έτσι φτιάχνω ζωή βολική 

Πότε πάλι τα χρώματα πιάνω 
Ζωγραφίζω σαν να'μαι παιδί 
Και ξεχνιέμαι τον έλεγχο χάνω 
Μα χαμόγελο φτιάχνω φαρδύ 

Σίγουρα έχω τη κλίση στις τέχνες 
Και ευαίσθητη είμαι ψυχή 
κάπως έτσι θαν' οι καλλιτέχνες

Που μ' έργα δροσίζουν τη Γη .

                          Ο Μίμης τραγουδά δίπλα στη θάλασσα, σε παραλία της Καρπάθου

  Στη σημερινή μου εγγραφή όμως θα σταθώ σε μια ποιητική συλλογή  στην οποία προχώρησε ο Μίμης Πανάρετος, με τίτλο Στιχοπλέγματα. Η οποία συλλογή απαρτίζεται από μια σειρά ποιημάτων με έντονη φιλοσοφική διάθεση. Στίχοι απλοί, εύκολα κατανοητοί, που σε κάνουν να σκέφτεσαι για την καθημερινή μας ζωή, πόσο απλή μπορεί να είναι και πόσο αφόρητη την καταντούμε. Αυτή η απλότητά είναι που τον χαρακτηρίζει και ως άτομο. Απλότητα που αγγίζει την ευτυχία, εκεί στην ακριτική Κάρπαθο, όπου ζει και δημιουργεί με την γυναίκα του την Κόνι.

  Ξεφυλλίζοντας τα Στιχοπλέγματα με τα 181 ποιήματα που περιέχει, είναι δύσκολο να κάνεις μια επιλογή από αυτά. Όλα έχουν κάτι να πουν, όλα ακουμπούν κάποιο σημαντικό θέμα, όλα χαρακτηρίζονται λιγότερο ή περισσότερο από τον ποιητικό ίστρο της στιγμής κι όλα μαζί συνθέτουν την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση του δημιουργού τους. Το κριτήριο μου λοιπόν, για να παρουσιάσω ελάχιστο μέρος από το ιδιαίτερο αυτό πλέγμα στίχων, θα είναι προσωπικό. Δηλαδή κατά πόσο ακουμπούν και σε μένα, ως άτομο, ως ψυχή και χαρακτήρα, ... ως παραστρατημένο νησιώτη.

Διαβάστε μου

Διάβασέ μου Καββαδία,
τον Ελύτη τον Σεφέρη,
διάβασέ μου Καζαντζάκη,
Ρίτσο και Βαλαωρίτη.
Του Έλληνα την ιστορία.
πώς να μάθω, ποιος την ξέρει,
πες μου πού θα βρω γαλήνη
στων προγόνων μου το σπίτι;

Διάβασέ μου απ΄την Οδύσσεια
στίχους από την Ιλιάδα
κι ας τον Όμηρο να παίξει
στην ψυχή μου μαγικά!
Κι ύστερα θα στρέψω ίσια,
προς του Ολύμπου τη συστάδα, 
και θα τραγουδήσω ύμνους
κι ότι ξέρω από ορφικά!

Διάβασε να ξεχειλίσει
απ΄το πνεύμα των Ελλήνων,
που όσο πάει με τα χρόνια
τείνει να εξαφανιστεί.
Θέλω μόνο με την ποίηση,
την ψυχή μου να ξεπλύνω,
απ΄τη μαύρη περιφρόνια
του Βαρβάρου, του ληστή!

Φθινόπωρο

Φύλλα σκεπάζουν την αυλή
το δέντρο εμαράθει
του φθινοπώρου το πουλί
κουρνιάζει στο καλάθι.

Δεν ξέρω τι αισθάνεσαι
κάθε που συννεφιάζει
νιώθω πως λιώνω χάνομαι
και η καρδιά σπαράζει,

Δεν έχω κέφι για χαρά
για γέλιο, για τραγούδι
ειμ΄ αετός χωρίς φτερά
δέντρο χωρίς λουλούδι.

Του φθινοπώρου ο ερχομός
και του χειμώνα η φτάση
είναι του χρόνου ο χαμός
και της ζωής η στάση.

Η δική μου ηρεμία

Είναι φορές που αγανακτώ
που όλα τα βαριέμαι

Φεύγω πάω στη θάλασσα
και κάθομαι στην άμμο
κοιτάζω τον ορίζοντα
έτσι μόνο ξεχνιέμαι,
παρέα με τα κύματα
κι αλμύρα να ανασαίνω.

Έτσι ησυχάζει το μυαλό
σ΄ αυτόν τον τρελοκόσμο.

Αχ! ξελογιάστρα θάλασσα
που μου χτυπάς τα πόδια
και μου ξεπλένεις την ψυχή.
Θεέ, δύναμη δώσε μου
δύναμη να 'μαι μαχητής
στης τρέλας τα εμπόδια.

Χιροσίμα

Από τη Χιροσίμα
αγόρασα ένα σήμα
που είχε χαραγμένα
σπίτια ερειπωμένα.

Από το Ναγκασάκι
αγόρασα τασάκι
χωρίς καπνό καπνίζει
μάνα, τι μου θυμίζει!

R)Δεν ξέρω τι με πιάνει
κάθε που το κοιτάζω
και μα τον Άη-Γιάννη
τρέμω και αναστενάζω!

Απ' το Βιετνάμ το νότιο
αγόρασα κιβώτιο
που είχε ζωγραφισμένο
φαντάρο κρεμασμένο!

R)Και μέσα στη μουτζούρα
μια μάνα σιγοκλαίει
με πόνο στη μουρμούρα
για το παιδί της λέει!

Μια νύχτα στη Βαγδάτη
συνάντησα σακάτη
του είπα: "Πόσο λυπάμαι,
φίλε μου Αμερικάνε!"

R)Έρημη Παλαιστίνη
από τις φωτιές συντρίμμι
θεοί τι θα απογίνει
σαν σβήσει αυτή η σελήνη;

Θυμάμαι τη Σερβία
βομβαρδισμοί και βία
τόσοι ξεκληρισμένοι
κι ακόμα τι μας μένει!



10 σχόλια:

  1. Μού αρέσει που αναδεικνύεις τους πνευματικούς ανθρώπους της ιδιαίτερης πατρίδας σου, Βασίλη μου. Είναι πολύ σημαντικό κάτι τέτοιο. Για όλους μας. Για να μπορούμε να μαθαίνουμε για τους θησαυρούς στην περιφέρεια της πατρίδας μας και τα έργα τους.
    Καλή ώρα όπως εδώ σήμερα. Να είσαι καλά, αγαπητέ φίλε.
    Καλή βδομάδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μια μικρή συνεισφορά σε κάποιους ανθρώπους, που επιμένουν να ζουν και να δημιουργούν στο μικρό μας νησάκι. Κι ο Μίμης είναι ένας από αυτούς!
      Την Καλημέρα μου, Γιάννη!

      Διαγραφή
  2. Πολυτάλαντος άνθρωπος! Η απλότητά του είναι το μεγαλείο του. Τυχερός είσαι Βασίλη που είχες την ευκαιρία να τον συναναστραφείς και τυχερός κι εκείνος που συνάντησε εσένα, έναν άνθρωπο τόσο γενναιόδωρο και ειλικρινή στους επαίνους του.
    Καλή εβδομάδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όλοι μας έχουμε να πάρουμε κάτι από τους άλλους, φτάνει να έχουμε ανοιχτή ψυχή και να αναγνωρίζουμε την αξία αυτών που δημιουργούν. Την Καλημέρα μου, Μαρία!

      Διαγραφή
  3. Και πολύ έπραξες να μας συστήσεις αυτόν τον ταλαντούχο δημιουργό του τόπου σου. Φαίνεται απ' την ποίησή του ότι εκτός απ' το ταλέντο του, έχει κοινωνικές ανησυχίες και είναι πολύ ψαγμένος. Διαβάζοντας ότι είναι αργυροχρυσοχόος και παράλληλα διατηρεί στο μαγαζί του και εργαστήρι μουσικής, συγκινήθηκα πολύ. Μου θυμίζει μια αντίστοιχη περίπτωση μουσικού & χρυσοχόου απ' το Ρέθυμνο που είχε κι αυτός μεράκι με την κρητική μουσική (είχε φέρει πρώτος το μπουλγαρί στο νησί) ενώ παράλληλα ήταν κι ένας περίφημος αργυροχρυσοχόος. Για τον Φουσταλιέρη μιλάω.
    Βασίλη, πήραμε μια δροσερή ανάσα απ' το πανέμορφο νησί σου, μέσα απ' τους εξαιρετικούς στίχους του Μίμη. Να είσαι καλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πολύ ενδιαφέρουσα η πληροφορία σου, Μαρία. Είναι υπέροχο όταν δύο τόσο ιδιαίτερες τέχνες μπορούν και συναντώνται. Σίγουρα η μία κάτι κερδίζει από την άλλη. Άξιοι άνθρωποι υπάρχουν παντού κι αξίζει να τους αναδεικνύουμε, ο καθένας μας, με τις μικρές του, έστω, δυνάμεις!
      Την Καλημέρα μου, Μαρία!

      Διαγραφή
  4. Τι ωραία η κίνηση σου, να αναδεικνύεις τις ομορφιές του τόπου σου, είτε φυσικές, είτε πνευματικές.
    Πολύ μου άρεσαν οι στίχοι που διάβασα, γιατί αγαπώ όταν η απλότητα, εκπέμπει φιλοσοφική διάθεση, μηνύματα, γενικά αποτελεί τροφή για σκέψη.
    Σε ευχαριστούμε για μια ακόμα ενδιαφέρουσα ανάρτηση. Καλή συνέχεια στη μέρα σου Βασίλη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χαίρομαι που σου αρέσουν αυτού του είδους οι εγγραφές μου! Και είναι έτσι όπως τα λες. Μέσα από την απλότητα των στίχων βρίσκουμε διάχυτη τη φιλοσοφική διάθεση κι αυτό είναι αληθινά σημαντικό!
      Την Καλημέρα μου, Μαρίνα!

      Διαγραφή
  5. Μεταφέρθηκα στην Κάρπαθο μέσω τής οπτικοακουστικής "μεθόδου" σου, Βασίλη μου, να μας περιγράφεις υπέροχες στιγμές από έναν Καλλιτέχνη κυριολεκτικά, γιατί ναι, κάθε μορφή τέχνης είναι καλλιτεχνία, πόσο μάλλον όταν συνδυάζονται! Η "Χιροσίμα" τού καλού σου φίλου, με συγκλόνισε! Καλησπέρα και καλή εβδομάδα! 🐇

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχεις δίκιο για το ότι κάθε μορφή τέχνης είναι καλλιτεχνία, ειδικά αν αυτός που την ασκεί έχει μεράκι και φαντασία, ίσως και λίγη από τη μυστήρια θεία χάρη. Χαίρομαι που σου άρεσε ένα από τα έργα του! Την Καλημέρα μου, Πέτρα!

      Διαγραφή

Όλα τα σχόλια σας με χαροποιούν και τυγχάνουν απάντησης.

Ο Γιάννης Φέρτης απαγγέλει...

  Ο Γιάννη Φέρτης ( 21 Απριλίου 1938 - 14 Απριλίου 2024) , υπήρξε ένας από τους πιο αγαπητούς ηθοποιούς της γενιάς του. Υπηρέτησε όλα τα εί...